Stoelendans tussen voetbalclubs in Enschede: 'Acht clubs in Zuid, is dat niet te veel?'
Binnen nu en 2030 wil de gemeente Enschede minstens vijf sportcomplexen afstoten. In een bijeenkomst waar bijna alle voetbalverenigingen aanwezig waren, zijn woensdagavond de plannen gepresenteerd. Als deze plannen ten uitvoer worden gebracht, ontstaat er een ware stoelendans tussen de verschillende clubs in Enschede en Glanerbrug. Met als zwaartepunt de twee sportcomplexen aan de Geessinkweg in Wesselerbrink, de toekomstige thuishaven van maar liefst acht voetbalverenigingen.
De belangrijkste drijfveer om het aantal voetbalaccommodaties te verminderen zijn bezuinigingen. Bij de verzelfstandiging van het gemeentelijke sportbedrijf legde de gemeente in 2017 al een taakstelling van jaarlijks 100.000 euro neer bij Sportaal en de Federatie Enschedese Voetbalverenigingen (FEV). Die zou ingevuld moeten worden door te schrappen in het aantal voetbalvelden. Maar zo makkelijk is dat niet: een veld dat eenmaal is afgestoten, komt niet meer terug. Bovendien kampen veel clubs met achterstallig onderhoud. De grootste besparingen zijn zodoende te bereiken door meerdere verenigingen te laten 'samenwonen' op (deels) nieuwe accommodaties.
Zomer 2023: Het Diekman
De eerste ontwikkelingen die vorm gaan krijgen zijn die op de sportparken op Het Diekman. De gemeente Enschede wil Diekman-West (Sportclub Enschede, PW en scheidsrechtersvereniging SEO) aan de Tiemeister vrijspelen om ruimte te creëren voor een 'topsportcampus' met een nieuw trainingscomplex van profclub FC Twente. Dat betekent dat de drie huidige bewoners moeten verhuizen. PW, de oudste voetbalvereniging van Enschede, heeft die oplossing gevonden op Diekman-Oost. Daar zijn nu de voetballers van De Tubanters en de frisbeeërs van Disc Devils gehuisvest.
Lees verder onder de afbeelding
De gemeenteraad heeft vorig jaar 1,5 miljoen euro uitgetrokken om mede mogelijk te maken dat PW naar de voormalige kantine van het inmiddels opgeheven Zuid-Eschmarke verhuist. De handballers van EHC'95 en de beachvolleyballers van Twente '05 krijgen er ook een speelveld. Voor rugbyclub ERC'69 en American footballclub Enschede Broncos (beide nu gehuisvest op het Wethouder Horstmanpark) wordt er een kantine op Diekman-Oost gebouwd.
Wethouder Horstmanpark dicht
De bedoeling is dat op Diekman-Oost op 1 januari 2023 de schop in de grond kan, zodat alle verhuisbewegingen in aanloop van het daaropvolgende sportseizoen, in de zomer van 2023, kunnen worden gemaakt. Er zal naast het bouwen van een nieuw clubgebouw veel moeten gebeuren: het oudste kunstgrasveld van De Tubanters wordt vervangen, de voormalige kantine van Zuid-Eschmarke wordt gerenoveerd en een aantal voetbalvelden worden veranderd naar rugbyveld.
In de zomer van 2023 moet ook het Wethouder Horstmanpark aan de Horstlindelaan 'leeg' zijn. Zoals aangegeven verhuizen ERC'69 en Enschede Broncos naar Het Diekman. De Surinaamse Voetbalvereniging (SVV'91) vertrekt, mogelijk al aankomende zomer, naar de leegstaande kantine tussen UDI en FC Suryoye op sportpark Wesselerbrink-Midden. De Turkse Voetbalvereniging (TVV'96) gaat tijdelijk spelen op de velden van Achilles Enschede, die een stukje verderop aan de Horstlindelaan liggen.
Lees verder onder de afbeelding
Wat er met het Wethouder Horstmanpark gebeurt als de vier huidige bewoners zijn vertrokken, is nog niet bekend. De belangrijkste redenen om het sportcomplex nu vrij te spelen is dat de clubs vrij makkelijk te herplaatsen zijn en achterstallig onderhoud, omdat er al jaren niet meer in de accommodaties is geïnvesteerd. Het complex is in principe een aantrekkelijke woningbouwlocatie, maar die ontwikkeling wordt vooralsnog gehinderd door een geurcirkel van een nabijgelegen varkenshouderij. Ook voor de realisatie van de beoogde Noordelijke Ontsluitingsweg Enschede Kennispark (NOEK) zijn de velden in het verleden als eens op het oog geweest.
Tot 2025: Sportcluster Zuid
De volgende stap is het realiseren van een multifunctionele sportaccommodatie (MFSA) op het sportpark Wesselerbrink-Zuid. De gemeenteraad heeft 1,8 miljoen euro gereserveerd om de huidige verouderde kantines van Victoria'28 en FC Aramea te vervangen door één clubgebouw voor vier verenigingen. Dat betekent dat er nog twee nieuwe voetbalclubs bij moeten komen. Een daarvan is FC Suryoye, dat nu nog aan de overkant van de Broekheurne-Ring op sportpark Wesselerbrink-Midden speelt.
De andere vereniging die de overstap maakt naar de nieuwe accommodatie in Zuid is Sportclub Enschede. Die moet Diekman-West verlaten vanwege de beoogde komst van FC Twente. Sportclub Enschede zelf sprak onlangs nog de voorkeur uit om te verhuizen naar de velden van Korfbalvereniging Rigtersbleek (dat gaat fuseren met Nääs in het Van Heekpark). De gemeente wil op die locatie echter niet zelf investeren in een kunstgrasveld. Wie mogelijk wel naar de kantine van KV Rigtersbleek verhuist is scheidsrechtersvereniging SEO.
Na 2025: Sportcluster Oost
Voor de langere termijn heeft de gemeente de wens uitgesproken dat de drie voetbalverenigingen in Glanerbrug gaan samenwonen op één accommodatie. Avanti-Wilskracht, v.v. Eilermark en Sportlust Glanerbrug hebben eerder deze maand in een intentieverklaring uitgesproken om de haalbaarheid van zo'n sportcluster te onderzoeken.
Lees verder onder de afbeelding
Hoewel de toekomstige locatie in de intentieverklaring nog helemaal open ligt, is het wel duidelijk waar de gemeente op aanstuurt. Het realiseren van een nieuwe accommodatie in Glanerbrug heeft geen voorkeur. Daarnaast heeft wethouder Niels van den Berg aangegeven dat Sportpark Bultserve (thuisbasis van Sportlust) niet de meest logische plek is om een nieuw sportcluster te realiseren. Het bestaande sportpark van Eilermark en Avanti-Wilskracht, Zoutendijk/Ekersdijk, ligt wat de gemeente betreft meer voor de hand.
Bij de vergadering van de Federatie Enschedese Voetbalverenigingen heeft Sportlust-voorzitter Timo de Graaff woensdagavond aangegeven dat zijn club weliswaar de intentieverklaring voor een haalbaarheidsonderzoek heeft ondertekend, maar dat het nog allerminst zeker is dat de vereniging 't Bultserve zou willen verlaten.
TVV, Achilles Enschede en Phenix
Als de sportclusters Diekman-Oost, Zuid en Oost eenmaal worden gerealiseerd, worden de laatste puntjes op de i gezet. Zodra FC Suryoye naar het nieuwe onderkomen op Wesselerbrink-Zuid verhuist, komt de huidige kantine van de vereniging vrij. De bedoeling is dat Achilles Enschede en TVV'96 naar dat clubgebouw verhuizen, zodat het overgebleven sportcomplex aan de Horstlindelaan ook wordt vrijgespeeld.
Voetbalvereniging Phenix heeft van de gemeente Enschede te horen gekregen dat de club uiteindelijk de accommodatie aan de Zuid Esmarkerrondweg zal moeten verlaten. De gemeente wil er in de toekomst, rond 2030, woningen bouwen die aansluiten bij nieuwbouwwijk Leuriks. Voor Phenix wordt nog een nieuwe locatie gezocht. Een aansluiting bij het sportcluster Oost in Glanerbrug wordt niet uitgesloten, maar ook een verhuizing naar de velden van Sparta Enschede en Vosta op het Schreurserve is al eens ter sprake gebracht.
Te veel clubs in Enschede-Zuid?
Hoewel de meeste voetbalverenigingen kunnen leven met de voorgestelde verhuizingen en ontwikkelingen, worden er ook nog wel kanttekeningen gezet. Rama Jagai, voorzitter van SVV'91, vraagt zich bijvoorbeeld af of er in de toekomst niet te veel verenigingen in Enschede-Zuid komen. Binnen een afstand van zo'n tweehonderd meter zouden straks acht (van in totaal 24) Enschedese voetbalverenigingen zitten: Victoria'28, FC Aramea, FC Suryoye en Sportclub Enschede op Wesselerbrink-Zuid en UDI, SVV, TVV en Achilles Enschede op Wesselerbrink-Midden. "Is dat niet te veel, ten opzichte van Enschede-Noord?", wil Jagai weten.
Volgens de gemeente is het inderdaad 'vol' als er wordt gekeken naar het aantal verenigingen, maar ligt het zwaartepunt qua aantal leden juist ten noorden van de binnenstad, met grote clubs als Rigtersbleek, Sparta Enschede en Emos. Voor een betere spreiding is er gekeken naar het openen van een nieuw sportpark aan de Bruggertstraat, maar eigenaar Bonhoeffer College wil die velden niet delen. Ook wordt er niet uitgesloten dat er binnen enkele jaren nog clubs verdwijnen. "Er is ook een onderzoek gedaan naar een versnelde fusie tussen FC Suryoye en FC Aramea, maar dat is mislukt", aldus wethouder Niels van den Berg.
Is dit nog wel te betalen?
De moeilijke puzzel van verenigingen mag dan compleet zijn, er moet op de verschillende sportcomplexen nog wel een behoorlijke investering worden gedaan. "Hoe realistisch zijn de genoemde bedragen nog?", vraagt PW-voorzitter Ben Snijders zich af. Hij wijst op de stijgende bouwkosten en andere prijsstijgingen. Voor de ontwikkelingen op Diekman-Oost is 1,2 miljoen euro gereserveerd, voor Wesselerbrink-Zuid 1,8 miljoen. Snijders: "Tel er maar gerust 20 procent of 30 procent bij op. Met dit geld zijn de ideeën van vorig jaar al achterhaald."
Wat als FC Twente niet komt?
Hoewel de intentie is uitgesproken dat FC Twente met het trainingscomplex naar de 'oale groond' op Het Diekman komt, is die verhuizing nog niet definitief. De club zal de bouwwerkzaamheden namelijk zelf moeten betalen, dat is het uitgangspunt van de gemeente. Het vormgeven van een topsportcampus is wel iets waar de gemeente een (financiële) rol in speelt, maar dat onderwerp ligt op de onderhandelingstafel van de nieuwe coalitie. Binnenkort heeft wethouder Niels van den Berg een gesprek met FC Twente-directeur Paul van der Kraan. Mocht een verhuizing van FC Twente toch stranden, dan is dat volgens de gemeente alleen relevant voor de toekomst van Sportclub Enschede. Die zou dan niet per se hoeven te verhuizen naar een ander sportpark.
Volgens de gemeente is er met name bij de plannen in Zuid al rekening gehouden met kostenstijgingen, al stijgen die volgens een ambtenaar wel sneller dan gedacht. "Het is iets waar we als gemeente in de hele linie mee te maken hebben en waar we naar kijken", aldus wethouder Van den Berg, die geen toezeggingen kan doen. Snijders laat desgevraagd weten dat zijn vereniging al tegen de gestegen bouwkosten aanloopt.
PW moet grotendeels op eigen kosten de oude kantine van Zuid-Eschmarke renoveren en verduurzamen. Ondanks slim gebruik van subsidieregelingen dreigt nu een tekort van zeker 50.000 euro op de begroting. En wie gaat dat bijpassen? "Als de gemeenteraad voor afgelopen zomer het budget had verstrekt, dan waren we nu al een heel eind op weg geweest", zegt Snijders. Vanwege een drukke raadsagenda is het raadsvoorstel destijds over de vakantie getild en pas laat in het najaar behandeld. Daardoor is ook de gehele planning voor de werkzaamheden opgeschoven, met alle gevolgen van dien.
