Gronau krijgt aansluiting op 'waterstofsnelweg' met grote opslag onder Amtsvenn
Op drie kilometer van de grens zijn er verregaande plannen voor de opslag van 38 miljoen kubieke meter waterstofgas onder het natuurgebied Amtsvenn. Een zoutcaverne bij Gronau-Epe moet in 2027 al waterstof leveren en opvangen voor de 'waterstofsnelweg' die energiereus RWE tussen Noord-Duitsland en het Roergebied aanlegt.
Het totale project is omgedoopt tot H2ercules, een kwinkslag naar de scheikundige aanduiding van waterstof (H2). Waterstofgas wordt gezien als toekomstig alternatief voor aardgas. De bedoeling is dat er in Duitsland een netwerk van 1500 kilometer aan leidingen ontstaat, deels nieuw aangelegd en deels omgevormde aardgasleidingen. In eerste instantie vanuit de Eemshaven, waar het wordt geproduceerd of geïmporteerd, naar grootverbruikers in het Roergebied en elders in Duitsland. Later moet er waterstofnetwerk met omliggende landen ontstaan.
Waterstofsnelweg
Onder het Amtsvenn ligt een veld met zoutholtes waar nu al gas wordt opgeslagen door het Duitse energiebedrijf RWE. Binnen een aantal jaar komt er, als het aan RWE ligt, een waterstofopslag bij op een diepte van minstens 500 meter.
De eerste formele procedures om de opslag te realiseren zijn al doorlopen. Dit jaar wordt het exacte tracé bekend van de leiding die de caverne in Gronau-Epe gaat verbinden met de waterstofsnelweg, die grofweg de route van autobaan A31 volgt. De aansluiting op de nationale waterstofleiding zal ergens tussen de plaatsen Heek en Ochtrup tot stand komen.
Groen of grijs
Waterstofgas, of kortweg waterstof, is het lichtste gas dat we op aarde kennen. Het is geurloos, smaakloos en kleurloos en snel ontvlambaar. Waterstof komt niet vrij in de natuur voor, maar wordt gecreëerd door elektrolyse van water. Die elektriciteit kan met windmolens of zonnepanelen zijn opgewekt ('groen waterstof'), maar veruit het meeste wordt op dit moment nog opgewekt door gas- en kolencentrales ('grijs waterstof').
Zoutholtes Epe
Aan de Kottiger Hook in Gronau-Epe, niet ver van het kruispunt van de autowegen B54 en B70, bezit energiebedrijf RWE een aantal cavernes die gebruikt worden voor de opslag van gasreserves. Ook andere bedrijven (o.a. Nuon en Essent) gebruiken er zoutkoepels om gas, olie of helium op te slaan. Een belangrijk deel van de Nederlandse gasvoorraad is er zelfs ondergronds gebracht.
Het gebruik van de zoutholtes voor opslag kwam in 2014 onder vuur te liggen, toen een van de koepels olie bleek te lekken. Er sijpelde meer dan 150.000 liter olie de natuur in. Het resulteerde in een kleine milieuramp. De grond in het getroffen gebied kon pas na een jaren durende operatie schoon worden verklaard. Voor de opslag van waterstof worden cavernes door Duitse onderzoekers geschikt geacht, omdat ze de hoge druk aankunnen.
Grensoverschrijdend
Hoewel niet verplicht, heeft de Bezirksregierung Münster, die over dit soort zaken gaat, de gemeente Enschede ingelicht over het voornemen om een vergunning te verlenen voor de aansluiting en het gebruik van de waterstofopslag. In 2026 wordt de holte naar verwachting gevuld, zodat hij een jaar later officieel in gebruik kan worden genomen als de vraag op piekmomenten toeneemt.
Of Twente er ook nog een voordeel uit kan halen? Niet in directe zin. Weliswaar moet het waterstofnetwerk aangesloten worden op Nederland, maar die aansluitingen zijn voorzien ter hoogte van Coevorden en Winterswijk. Toch gebeurt er het een en ander op gebied van waterstof. De Euregio heeft grensoverschrijdend energieplatform Hydrogen[X] opgezet waar initiatiefnemers in het grensgebied elkaar kunnen vinden. Het doel van de Euregio is om een Duits-Nederlands energieconcept te bedenken.
