Twentse politici op weg naar het Binnenhof: Hanneke Steen (CDA)

Steen (40) staat negende op de CDA-kanidatenlijst. Dat is, gelet op de huidige peilingen, allesbehalve een zetelgarantie. Zacht uitgedrukt (het CDA staat ‘stabiel’ op drie tot vijf Kamerzetels). In een recent gesprek in 1Twente Vandaag was zij daar, met alle positivisme die bij verkiezingen horen, reëel over. De hoop is op een voorkeurszetel, afkomstig van kiezers uit de regio. En die hoop is niet ongegrond. Want, los van je politieke voorkeur: de regionale stem van de Hengelose is onmiskenbaar.

Regio, regio, regio…

Achter Amersfoort, vanuit het westen geredeneerd, gaat het licht uit. Dat is, refererend aan allerlei voorzieningen (met lantaarnpalen als metafoor), een uitdrukking die aangeeft onevenredig veel Rijksgeld richting Randstad vloeit. “Ik zou zo graag achter Amersfoort het licht weer aan willen doen.”

Het typeert de geboren en getogen Hengelose., die meeschreef aan het CDA-verkiezingsprogramma om ‘de regio erin te krijgen’. En haar ambitie om over iets meer dan twee weken in Den Haag dan ook achter de lichtknoppen te zitten.

Kanttekening: over klimaat en energie hoor en lees je weinig van de christendemocraat uit Hengelo. Hetzelfde geldt voor asielopvang. In het kort wat het CDA-program daarover te melden heeft: twee nieuwe kerncentrales; transitie, maar boeren, tuinders en vissers sparen; de wolf past niet; minder kunst- en meer organische mest; asielopvang in de regio en betere selectie aan Europese grenzen; migratie beperken; kansrijke asielzoekers meteen taalles en een (basis)baan.

Meer dan retoriek

Steen’s nadruk op regionale thema’s lijkt, alle scepsis ten spijt, meer dan verkiezingsretoriek (in de hoop op die voorkeursstemmen). De Hengelose wethouder is op landelijke platforms regiovertegenwoordiger infrastructuur en maakt zich daar hard voor landverbindingen waar Twente iets aan heeft. Of boos. Omdat gedane beloften niet worden ingelost.

Een voorbeeld: de toezegging voor verbreding van de N35 die niet doorging. Het maakt haar waakzaam voor de vergelijkbare reservering van 100 miljoen voor elektrificatie van de spoorlijn Enschede-Gronau ten behoeve van een toekomstige verbinding Zwolle-Enschede-Münster in 2030.

“Maar je moet er (in Den Haag) wel zitten om het verhaal te vertellen, daar ben ik wel van overtuigd.” Anders gezegd: de Kamer heeft vertegenwoordigers uit de regio nodig om een vinger aan de pols te houden. Uiteindelijk gaat het om keuzes in uitgaven, stelt Steen, en Den Haag kijkt niet uit zichzelf voorbij Amersfoort.

Twente moet de vinger meer opsteken

Dat vertaalt zich voor Steen in meer dan wegen en spoorverbindingen. Landelijk beleid maakt sterker wat al sterk is, vindt ze. “En daarbij hebben wij onvoldoende onze vinger opgestoken.” Steen refereert aan het onderzoek van Erasmus-onderzoeker Bastian Ravesteijn, waaruit blijkt dat de postcode van de plek waar je wieg stond heel bepalend is voor je latere kansen in het leven.

Dat brengt haar op het onderwijs en het behouden van talent in Twente, en op woningbouw. Wat haar betreft moeten ook in die sectoren de kranen naar de regio verder open. Kwestie van nationale solidariteit.

Maatschappelijk middenveld: georganiseerde burgerverbanden

Het CDA heeft van oudsher een nauwe band met wat in bestuurskringen ‘het maatschappelijk middenveld’ wordt genoemd. Verenigingen, vakbonden, buurthuizen, en ook kerken; belangenclubs die door burgers zelf zijn georganiseerd. Voor Steen is het Hengelose Tuindorp , gebouwd door ketelmagnaat Stork, een voorbeeld. Daar werd vanaf het begin van de vorige eeuw voor alle rangen en standen gebouwd. “Stork verbond het kapitalisme met het socialisme. Daar staan wij ook voor.”

Steen doelt op de koppeling tussen economische vooruitgang en sociale samenhang. Dat het CDA veel veren heeft gelaten in de voorbije jaren, betekent voor Steen niet dat de partij niet opnieuw op die oude electorale bron kan worden aangesloten. “Er staat echt een nieuwe generatie politici klaar.”

De concurrentie en de kansen (voor Steen)

Die liefde voor het maatschappelijk middenveld deelt Steen met het Omtzigt’s Nieuw Sociaal Contract, maar ook met über-sociaaldemocraat Herman Tjeenk Willink en GroenLinks-PvdA-voorman Frans Timmermans. Het speelveld voor burgervertegenwoordigingen in de maatschappij moet (fors) groter om weer tegenwicht te kunnen bieden aan wat ‘de macht’ allemaal bekokstooft.

Of Steen’s CDA erin gaat slagen om - aan de hand van organist en leidsman Bontenbal, exponent van die nieuwe generatie - met dat verhaal nieuwe (en gewezen) kiezers aan zich te binden, valt te bezien. De concurrentie op de conservatieve flank van het spectrum is fors, denk behalve aan dat NSC ook aan de BBB.

Of het Hengelose CDA binnen zeer afzienbare termijn op zoek moet naar een nieuwe wethouder, valt eveneens te bezien. Maar als het om voorkeursstemmen gaat, kan het raar lopen. Omtzigt bewees dat in september 2021 en zie waar hem dat gebracht heeft. En hij stond - toen nog - een stuk lager op de CDA-lijst (39) dan Steen nu (9).