Enschedese Froukje (45) kent diepe eenzaamheid: ‘Ik was juist gelukkiger zonder mensen om me heen’

In het activiteitenhok van de flats aan het begin van de Posten is Froukje omringd door haar buren. Ze is druk in de weer om voor iedereen koffie in te schenken. In de omgang is ze zeer sociaal. Ze praat volop over haar leven, maakt grappen en is zorgzaam. En toch voelt ze zich met regelmaat eenzaam.

"Ik heb nu een sociaal vangnet om mij heen", legt ze uit. De 45-jarige Enschedese is gelukkiger dan voorheen. “In 2016 ben ik psychisch volledig ingestort. Op een dag stond ik op en dacht: dit is mijn laatste dag. Ik ben gaan autorijden en probeerde een eenzijdig ongeluk te veroorzaken. Na die zelfdodingspoging heb ik veel hulp gekregen. Zowel voor mijn depressies als voor de eenzaamheid. Ik kan nu zeggen dat het beter gaat, maar goede en slechte dagen wisselen elkaar af. Op de slechte dagen is de eenzaamheid het sterkst. Tijdens de goede dagen is dat gevoel er ook, maar wel meer vervaagd.”

Groeiende groep Enschedeërs

Eenzaamheid onder Enschedeërs is de afgelopen jaren gegroeid, blijkt uit de gezondheidsmonitor van GGD Twente. In 2012 voelde vier op de tien Enschedeërs zich in een bepaalde mate eenzaam. In 2022 is dat getal gestegen naar meer dan vijf op tien.

Volgens Henk Abels hoeft de stijging niet per se negatief te zijn. Hij is projectleider bij Samen1Enschede, een netwerk van instellingen en bedrijven in Enschede die eenzaamheid in de stad willen verminderen. “Het kan ook betekenen dat mensen het gevoel eerder wel hadden, maar het niet als eenzaamheid herkenden. Het is een taboe, er wordt weinig over gesproken. Mogelijk ontstaat er nu meer bewustwording van wat eenzaamheid is - en wordt het dus ook meer als zodanig benoemd."

Het netwerk van Abels richt zich niet op de Enschedeërs die ernstig tot zeer sterk eenzaam zijn. Die groep groeide volgens de GGD in de afgelopen tien jaar van twee op twintig naar drie op twintig volwassenen. "Daar moet vaak ook psychologische hulp worden gegeven. Wij richten ons op die bredere groep met meer gematigde gevoelens, om te voorkomen dat zij sterker vereenzamen. Dit kan een hoop lijden besparen.”

Oorzaken

Eenzaamheid kan allerlei oorzaken hebben. Het kan liggen aan pesterijen op school of niet helemaal meekomen in de maatschappij. Froukje vindt aanleidingen in haar jeugd. “Ik ben op mijn vijfde seksueel misbruikt. Ook ben ik op de middelbare school erg gepest. Er was constant het gevoel dat ik anders was en er niet bij hoorde. Ik was liever aan het fietsen in het bos of op de atletiekbaan. Omdat ik daar rust om mij heen had. Niemand die rare opmerkingen maakte of in mijn persoonlijke ruimte zat."

Maar ondertussen kroop het gevoel van 'niet erbij horen' steeds verder naar binnen, legt ze uit. "Tijdens mijn werk als militair had ik ook altijd het gevoel dat er iets niet klopte. Na mijn dienstjaren ben ik gaan werken in de zorg. Mijn mentale gezondheid verslechterde. In 2016 was ik op mijn dieptepunt. Ik leef nu alleen nog, omdat ik in een flits mijn dochter zag. Ik wilde haar niet alleen laten.” Tranen vloeien. “Ik ben zo blij met de extra tijd die ik heb.”

Toekomst

“Rust", beantwoordt Froukje op de vraag wat ze wil in haar toekomst. “Ik wil rust in mijn hoofd hebben. Dat ik niet constant het gevecht met mijzelf aan moet gaan."

Op haar arm heeft ze twee tatoeages laten zetten die daarbij moeten helpen. "Op mijn linkerarm staat een stuk uit het lied ‘Demons’ van Imagine Dragons: 'Don't get too close, it's dark inside. It's where my demons hide.' Ik heb hem laten zetten omdat ik demonen heb. Dat zijn mijn pestkoppen en degene die me heeft verkracht op mijn vijfde. Zij zullen mij altijd achtervolgen.”

“Op mijn rechterarm staat een quote uit een nummer Break the Silence van 7even Bridges. Het geeft mij kracht. De tekst 'You got nothing at all if you leave it all behind' raakt mij enorm. Elke dag zie ik mijn dochter nog opgroeien. Dat had ik niet gehad als mijn poging wel was gelukt. Ik ben blij dat ik hulp heb durven zoeken. De dagen zijn nog niet perfect, maar ik kom er wel.”