TV Enschede sprak met de GGD Twente over sexting en zocht uit hoe de jeugd over dit onderwerp denkt. Bekijk de reportage hierboven.
Het is meer dan balen als op school een foto van jouw naakte lijf wordt verspreid. Het is verschrikkelijk. En waarschijnlijk voelt het als het einde van de wereld, weet Arda Gerkens van Helpwanted.nl, een website speciaal voor jongeren die dit meemaken. "Tieners denken dat ze de enige zijn die dit meemaken, maar wij hebben veel contact met jongeren die dit overkomt. Het gebeurt veel vaker dan je denkt."
Sexting het verspreiden of delen van seksueel getinte foto s is een landelijk probleem. Tussen de 10 en 50 procent van de jongeren in Nederland heeft wel eens een pikante foto verstuurd met de mobiel. In een aantal gevallen belandt zo n foto in het openbaar, op sociale media of andere websites. Wat kun je doen als je ontdekt dat de foto online staat?
Rapporteer de foto
Allereerst is het goed om te melden dat alle vormen van naakt verboden zijn op Instagram, dus ook wanneer het om volwassenen gaat. De geplaatste foto van Onur was dubbel strafbaar, omdat het om een minderjarige jongen ging.
Het sociale media-bedrijf controleert geen foto s vooraf: alles kan in principe geplaatst worden. Maar gebruikers krijgen bij elke foto de optie om die te rapporteren. Via de drie bolletjes bovenaan de foto kan geklikt worden op rapporteren als ongepast , met vervolgens specificaties waarom de foto niet toelaatbaar zou zijn. Naakfoto s of pornografie is een van de keuzemogelijkheden. Instagram zegt ook halfnaakte foto s van minderjarige kinderen te verwijderen op verzoek.
Volgens Instagram maakt het aantal meldingen op een foto niets uit op de snelheid waarmee de foto beoordeeld of verwijderd wordt. Hoe lang het duurt voordat het bedrijf actie onderneemt, is niet bekend.
Ook de meeste andere sociale media hebben opties om ongewenste foto's of video's te rapporteren. Een 'probleem-geval' is WhatsApp, als daar een een pikante foto rondgaat is die lastig op te sporen of te verwijderen. WhatsApp biedt wel de optie om individuele gebruikers te blokkeren, maar niet om foto's te rapporteren.
Doe aangifte
Wanneer iemand z'n imago wordt geschaad door het verspreiden van beeldmateriaal - en daar geen toestemming voor is verleend - is dat strafbaar. Slachtoffers kunnen bij de politie aangifte doen van smaad. Als bewijslast kan een screenshot van de verspreide foto helpen, zeker omdat die later misschien verwijderd wordt. Belangrijke tip: het is aan te raden om via de computer een screenshot te maken, omdat daar ook de unieke URL in staat. Een screenshot met de telefoon volstaat achteraf niet altijd.
Ook bewijsmateriaal van eerdere chats met mogelijk de verspreider van de foto kan helpen. Wil iemand na verzoek de foto niet offline halen, dan kan een gang naar de overwogen worden. Een advocaat kan vaak al binnen enkele uren een kort geding starten.
De civiele rechter zal dan de belangen van de betrokkenen afwegen. als het om ongewenste naaktfoto's gaat beslist een rechter eigenlijk altijd dat deze verwijderd moeten worden. Gebeurt dat niet, dan moet de plaatser een flinke dwangsom betalen.
Praat erover
Het klinkt makkelijker dan het is: erover praten. Want vertel maar eens aan je leraar, ouders of iemand anders dat er een naaktfoto van jou circuleert. Toch is het razend belangrijk. "Neem iemand in vertrouwen en praat erover. Ben je jonger dan 18? Vertel het dan je ouders", schrijft Helpwanted. "Maar, als je dat lastig vindt, neem dan een andere volwassene in vertrouwen. Bespreek het ook met je mentor van school. Je mentor kan je misschien helpen bij het vinden van een oplossing."
De dochter van Marlies Segers, auteur van Onder mijn Huid, maakte dit ook mee. "Zij heeft het een jaar lang voor zich gehouden en heeft daar heel veel last van gehad", vertelt Segers. "Ze schaamde zich dood. Werd ook met de foto's gechanteerd door een jongen. Maar nu, vier jaar later, zegt ze: had ik het maar eerder vertelt. Want je ouders kunnen je echt helpen."
Onherkenbaar op foto
Het probleem van een pikante foto begint bij het maken ervan, wat vaak in een opwelling gebeurd. Helpwanted adviseert goede afspraken op voorhand te maken en in ieder geval te zorgen dat je zelf onherkenbaar bent op de foto. "Dus zonder je gezicht of lichaamskenmerken waardoor iemand kan zien dat jij het bent. Wanneer de foto dan alsnog wordt verspreid, dan ben je in elk geval niet herkenbaar", aldus de voorlichting-site.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en TV Enschede FM. Foto: Pixabay