Verkeer
Stuur appje
Zoek
Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede

Stadsarchief Enschede | Een kijkje bij de melkfabriek

292864 FAFO 9 Mirror

Om de aandacht te vestigen op het noeste werk van de vrijwilligers van het stadsarchief plaatst TV Enschede FM een serie van twaalf oude foto's, gekozen door twaalf vrijwilligers. Ze leggen ook uit waarom juist deze foto gezien moet worden. Dit keer is het de beurt aan Bert van Veenendaal

Op deze foto die ik tegenkwam in een album van de Coöperatieve Melkfabriek (voluit de Lonneker Coöperatieve Melkinrichting en Zuivelfabriek) ziet u de melkventers die tot ongeveer eind jaren 50 met paard en wagen de melk uitventten. Ik zal een jaar of 12 geweest zijn toen ik de melkventer Vaneker (of melkboer zoals men toen zei) die bij ons in de straat ventte, in mijn vakanties begon te helpen. Ik wachtte hem dan op aan de achterkant van de melkfabriek in de Kottendijk en ging vandaar uit een hele dag met hem mee op zijn ronde.

Halverwege de ochtend, als hij op zijn vaste koffieadres aangekomen was, kreeg ik een halve liter verse melk van hem mee en de boodschap deze niet te koud op te drinken. Ik liep dan naar mijn huis dat in de buurt van zijn koffieadres was en na een half uurtje liep ik terug en vervolgden wij gedrieën onze weg door de wijk, het hardwerkende paard voorop en ik mocht naast de rammelende melkflessen op de bok gaan zitten.

Aan het eind van de dag reed ik met hem terug naar de fabriek, maar soms stopte hij onderweg bij de visboer aan de Deurningerstraat om daar een leverworst in het zuur te kopen. Deze deelde hij dan met mij. Eenmaal terug op de fabriek werd de overgebleven melk teruggeleverd en moest de wagen weer schoon gemaakt worden.

In de wagen zat een grote tank met achter op deze tank een apparaat dat door middel van het heen en weer bewegen van een handel, een halve liter losse melk leverde. Bij klanten kreeg ik te horen rustig de tijd te nemen om het kijkglas goed vol te laten lopen en de mensen zo hun gevraagde hoeveelheid te geven. Als je de handel te snel heen en weer haalde liep dat glas niet vol en kregen de mensen te weinig waar voor hun geld. Na afloop van zo'n dag venten bracht melkboer Vaneker mij naar huis en vertrok hij naar zijn huis in Lonneker.

Als je de foto goed bekijkt, zie je 3 melkwagens onder een soort brug staan waar vandaan slangen lopen die de losse verse melk in de tank liet stromen. Aan het eind van de dag werd van daaruit de overgebleven losse melk weer teruggepompt naar de opslag van de fabriek. In de loop van het jaar dat ik Vaneker hielp, werden de paarden en wagens afgeschaft en vervangen door elektrische bezorgwagens van het merk Spijkstaal, en zo verdween er weer een stukje nostalgie uit het straatbeeld. Helaas is de term 'melkboer' nu een bijna uitgestorven term.

Vrijwilligers van het stadsarchief kiezen een foto voor in de krant. Dit is de negende in de serie. Zelf grasduinen in het beeldarchief van de stad kan ook. Ga naar: stadsarchief.enschede.nl/00002/ beeldbank.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en TV Enschede FM - foto: Stadsarchief
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.