Een grote demonstratie van anti-islamisten, manifestaties van antifascisten en een voetbalwedstrijd tussen FC Twente en FC Utrecht: zondag zijn er op verschillende plekken in Enschede grote veiligheidsrisico's. Burgemeester Onno van Veldhuizen is verantwoordelijk voor het beschermen van de openbare orde. En daar heeft hij een aantal belangrijke maatregelen voor genomen.
Ten eerste is Enschede zondag aangemerkt als veiligheidsrisicogebied. Dat betekent dat er in de stad speciale regels gelden die met name de politie meer mogelijkheden geven om op te treden als dat nodig is.
Preventief fouilleren
Zo kan de politie zondag preventief fouilleren als een officier van justitie, die de situatie in Enschede de hele dag in de gaten houdt, dat nodig acht. Ook is gezichtsbedekkende kleding verboden, en mogen er geen stokken of andere potentiële wapens worden meegenomen. Om alles goed te controleren is er extra camerabewaking aanwezig.
Natuurlijk gelden ook standaard regels zoals een verbod op discriminerende teksten, het afsteken van vuurwerk of geweld tegen politiemensen.
Tijd en ruimte
Daarnaast heeft Van Veldhuizen, met hulp van onder meer de politie en de KNVB, omstandigheden gecreëerd die de meeste risico's wegnemen. Zo begint FC Twente - FC Utrecht niet om 12.30 uur maar om 14.30 uur. De wedstrijd is dan tegelijkertijd met de demonstraties afgelopen, waardoor de kans dat hooligans en demonstranten elkaar in het centrum treffen zo klein mogelijk is. "En we zullen streng zijn: de demonstraties zullen ook echt om 16.30 uur afgelopen moeten zijn", zegt de burgemeester.
Om confrontaties tussen verschillende groepen demonstranten te voorkomen heeft Van Veldhuizen de rechtse anti-islamisten van Pegida een plek gegeven bij Villa De Bank aan de Espoortstraat. De linkse antifascisten van de Antifascistische Actie - die lijnrecht tegenover Pegida staan - mogen alleen in het Volkspark bijeen komen.
Aansprakelijkheid
Mocht het toch tot confrontaties komen, of er vernielingen worden gepleegd, dan wordt er zondag niet alleen het strafrecht gebruikt. "We zullen ook civielrechtelijk streng optreden. Dat betekent dat vernielers direct persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor de schade die ze aanrichten", zegt Van Veldhuizen.
Ook geldt de zogenaamde groepsaansprakelijkheid. Als bijvoorbeeld vijf man een bushok vernielen en we kunnen alleen een zesde persoon uit die groep aanhouden die alleen stond te kijken, dat hij voor de kosten opdraait. "Je bent hoofdelijk aansprakelijk voor wat er in jouw groep gebeurt."
Vertrouwen
Met de genoemde maatregelen, en een grote politie-inzet, vertrouwt Van Veldhuizen op een goede afloop. "Op basis van de informatie die we nu hebben kunnen we alles goed beheersen. En dat moet ook, want demonstreren is een grondrecht en daarvoor stellen we onze publieke ruimte ook graag beschikbaar. Of het nou om demonstranten om tegendemonstranten gaat, want de overheid heeft geen humeur. Maar die ruimte laten we niet gebruiken om rotzooi te schoppen."
Aan Enschedeërs die toch last hebben van de demonstranten heeft de burgemeester een heldere boodschap: "Zie je iets wat niet kan, meld het dan bij ons of de politie. En leg het ook vast als je kunt, bijvoorbeeld op video. Wij maken er dan werk van. We zijn namelijk een gastvrije stad, maar niet voor mensen die de wet overtreden."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en TV Enschede FM - foto: Emiel Muijderman