Het 4-sterren Majestic Oriental Hotel in Siem Reap ligt vlakbij de Cambodjaanse beroemde tempel Angkor. De toeristenindustrie in het straatarme land is booming. Het is er relatief goedkoop. Je hebt een pilsje voor 50 cent. Toen Doeven er zes jaar geleden neerstreek landden er hooguit zeven vliegtuigen per dag in Siem Reap; nu elke 15 minuten minstens één. Ook toestellen vol jongeren, die niet voor de cultuur komen maar alleen maar goedkoop willen feesten en seksen.
Pornofeestjes
Deze week werd een feestende Nederlander opgepakt omdat hij pornografisch danste. Je kon er op wachten, zegt Doeven. Dronken rondlopen, pornofeestjes houden ¦ Ze huren een villa en gaan los. Alsof het heel normaal is. Overdag heb ik regelmatig meiden topless op een brommertje zien rijden richting de tempel. Dan denk je: dat kan niet waar zijn! De prostitutie is hier gigantisch. Door pure armoede. Maar dat er veel prostitutie is betekent niet dat dit een feestland is.
Corrupt
Doeven verwacht niet dat de Nederlander werkelijk de gevangenis in gaat. Iedereen is hier vrij te kopen. Het is er zo corrupt als wat. Ik durf te wedden dat ik hem voor 5.000 dollar zo vrijkoop. Mijn advies: zo snel mogelijk zaken doen. Hoe langer het duurt, hoe duurder. Want er komen steeds meer mensen bij die ook een centje willen meepikken. Die feestende jongeren realiseren niet hoe gevaarlijk Cambodja kan zijn als je in problemen komt. Nederland heeft er bijvoorbeeld geen ambassade. Dat hier buitenlanders onschuldig de cel in gaan, omdat iemand anders drugs in de bagage heeft gestopt? Ik geloof het meteen.
Genoten
De Enschedeër heeft 20 jaar woon- en werkervaring in Azië, met name in zijn geliefde Thailand. Ze noemen hem daar Khun Robert . Ik heb genoten en geleerd van alle prachtige culturen. Hij was de laatste Nederlandse directeur van Gaastra Sails in Hong Kong. Renoveerde in Thailand voor grote investeerders kwijnende hotels tot 4-sterren toko s. In Bangkok ontwikkelde Doeven een waterpretpark op het dak van een gigantisch winkelcentrum. Toen zijn moeder in Nederland met kanker op een wachtlijst kwam te staan, zette hij uit boosheid een medische luchtburg op naar een Thais privéziekenhuis.
Doeven is een doener. In 2012 werd ik door een investeringsmaatschappij gevraagd om dit hotel in Cambodja op te bouwen. Ik dacht met al mijn Azië-ervaring: dat doe ik ook even. Een grote vergissing. Nu is het een 4-sterren hotel. Het kostte hem jaren. Het was één vieze rattenbende. Ik zei tegen de manager: ik wil dat het hier net zo schoon wordt als bij jou thuis. Mijn grootste blunder. Twee weken later ging ik bij hem op bezoek; hij leefde zelf in een vreselijk vies krot. Ik heb vaak gedacht: waar ben ik mee bezig.
Dode piloot
Want het was vallen en opstaan met schokkende ervaringen. Tot mijn schrik werd er een keer een Chinese piloot dood in een van de kamers gevonden. Ik wilde in paniek de dokter bellen. Maar mijn general manager greep in. Hij zegt: Niet bellen. Hoe wil je m eruit: via de voor- of achterdeur. De voordeur gaat je een hoop geld kosten. Dik 4.000 dollar. Voor de dokter, de politie, de toeristenpolitie ¦ iedereen een envelopje. Mijn advies: de achterdeur . Ik dacht: dit bestaat niet. Maar ze denken heel anders over een leven. Hij is toch dood, jammer dan. Heel beangstigend vond ik dat. En weer die corruptie. Als ze aan je kunnen verdienen, ben je de klos. Het werd gewoon de voordeur. Ik moet mezelf wel in de spiegel kunnen aankijken.
Vergiftigd
Cambodja kostte hem zelfs bijna z n leven. Hij werd vergiftigd. Ik ontdekte dat de boekhouder al zes jaar lang geld in zijn zak stak. Toen ik hem daarop aansprak, zei hij: als je me ontslaat, dan leef jij hier niet lang meer. Ik stuurde hem toch weg, maar wilde hem drie maanden salaris meegeven. Dan kon hij zonder gezichtsverlies een andere baan zoeken. Maar hij vertrok pardoes. Later die dag at ik gebakken rijst en werd gelijk doodziek. Ik dacht aan een voedselvergiftiging, maar het werd steeds erger.
Geluk
Doeven zocht hulp in een vertrouwd Thais ziekenhuis. Daar vonden ze een chemisch goedje in mijn lichaam. De dokter zei: je hebt geluk dat jij zo n groot Nederlands lijf hebt. Ze hebben je te weinig gegeven om dood te gaan. Toen dacht ik: het is mooi geweest daar. Ik voel me er niet meer veilig. Maar hij kon niet zomaar weg. Sindsdien staat er altijd iemand naast de kok toezicht te houden als mijn eten wordt gemaakt. In mijn eigen hotel!
Onvoorspelbaar
Politiek ziet hij het land onvoorspelbaar worden. Er komen verkiezingen aan. De hele oppositie is er uitgegooid. Tegelijk wil de boeddhistische bevolking dat er wordt opgetreden tegen het buitensporige gedrag van westerse toeristen. Het gevolg is dat de politie extra actief is. Dat moeten die feestende jongeren allemaal wel beseffen.
Olifanten redden
Zelf vindt hij het welletjes. Hij gooit het roer helemaal om. Voor hem geen nieuw zakelijk avontuur meer. De Enschedeër gaat zich vestigen in Thailand, in Chiang May. Daar stort hij zich op het redden en bevrijden van olifanten uit de Thaise toeristen-industrie. Dat wordt nu mijn taak in het leven. Met mijn netwerk hoop ik voor het Elephant Nature Park sponsoren te vinden om het gigantische leed van deze dieren te stoppen. Op YouTube staan filmpjes over die reddingsacties. Daar moet je van huilen, zelfs als je nooit huilt.
In het park heeft hij inmiddels al een favoriete olifant: Kabu. Ze had een gebroken poot. Doven voelt een verwantschap. Hij liep ooit zelf voetletsel op en ervoer hoe beperkt je dan bent. Dat schept een band.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede. - Foto: Fam Doeven