Needse Hilde Ligtenbarg wil af van zijden handschoentjes in psychische zorg Enschede

In de zomer hoopt ze haar sportschool met het bijzondere karakter feestelijk te kunnen openen. Voor Ligtenbarg gaat daarmee een lang gekoesterde wens in vervulling. Want sinds 1 januari 2015 bestaat Vital Focus. "Ik ben voor mezelf begonnen omdat ik merkte dat mijn werkwijze niet paste binnen de reguliere zorg en ik daarbij een heel belangrijk onderwerp miste bij de meeste cliënten in hun cliëntplan, namelijk sport", zegt Ligtenbarg.

Loodgieter
Ze heeft net overleg gehad met de loodgieter over de zaken die aan het pand verbeterd moeten worden. De zaal heeft lange tijd leeg gestaan, maar op het eerste oog ziet alles er nog netjes uit. "Over een paar maanden herken je het hier niet meer", voorspelt de Needse, wijzend op de plek waar voorheen de toestellen opgestapeld stonden. "Daar komt een bescheiden kantoorgedeelte waar wij onze individuele coachingsgesprekken zullen voeren met de cliënten die bij ons in zorg zijn en voor de rest is het allemaal sport wat hier de klok zal slaan."

Als medewerkster van de RIBW werkte ze in de wijken met mensen met psychische zorgen. "We hebben daar een mooie start mogen maken met het project 'Beter in je vel door Sport' in samenwerking met Mediant." Toch leverde dit haar niet de voldoening op die ze had gedacht.

Ondergeschoven kindje
"Zoals gezegd miste ik de vanzelfsprekendheid van sport - of beweging op zijn minst - in veel individuele trajecten. Het was en is nog steeds een ondergeschoven kindje in de zorg. Maar wie mentaal beter wil worden, zal fysiek ook in actie moeten komen. Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hoe kun je je geestelijk beter gaan voelen, als je lichaam stilstaat of je in de steek laat? Ik geloof in directieve zorg, zonder zijden handschoentjes, gelijkwaardig, van mens tot mens, waarbij beweging en het liefst écht sport een rode draad zijn door al je ontwikkelingen heen", zegt ze vol overtuiging.

Vloggers
Daarnaast wil zij zorginstellingen inspireren om sport als vanzelfsprekend onderdeel op te nemen in elk nieuw geschreven cliëntplan. "Er is zoveel aandacht op social media voor lifestyle, voeding, sport. Facebook staat er vol van, vloggers praten niet anders, zoveel TV programma's worden er mee gevuld....maar in de zorg zijn we vooral druk met vele andere onderwerpen...waarom? Pak dat lichaam es aan! Het levert zoveel positieve energie op, die weer ingezet kan worden op al die andere gebieden."

Twekkelerveld
Ze deed ervaring op in verschillende wijken in Enschede en met name ook in Twekkelerveld. Toevallig ook nu haar nieuwe standplaats. "Deze wijk kent een hoge mate van zorggerelateerde problematiek. Met de gedachte dat ik iets kon betekenen, startte ik met ambulante woonbegeleiding bij twee psychiatrische cliënten thuis in januari 2015. Al snel kreeg ik daarnaast een grote opdracht bij de DCW, de sociale werkplaats in de stad, om hun werknemers te vitaliseren en zo mee te werken aan het grotere doel binnen de DCW om de verzuimcijfers te verlagen. Van één groep werknemers in de week, groeiden we naar vier groepen per week. Van twee cliënten in zorg, gingen we naar acht cliënten en nu, drie jaar later, is de agenda vol."

Huurlasten
Vanaf de zomer dus hulp vanuit haar eigen sportschool. "Wij hebben ons werk altijd gedaan zonder een eigen locatie, maar daar komt nu gelukkig verandering in", zegt Ligtenbarg met een grote lach op haar gezicht. Haar enthousiasme is groot en ze kan niet wachten tot ze kan beginnen. "Hoge huurlasten, de overprikkeling voor cliënten binnen reguliere sportscholen en het feit dat de reistijd bij ons zoveel ruimte inneemt in de agenda van een cliënt: thuis, weer naar de sportschool en weer door naar de volgende cliënten, hebben gemaakt dat we op zoek gingen naar een eigen pand om in te richten als ideale sportruimte. Puur en alleen voor onze doelgroep: psychiatrische cliënten, zorggerelateerde groepen en mensen die in een sociale werkomgeving functioneren."

Geen drukte
Bij Vital Focus dus geen harde muziek, geen honderden kleuren en lichten, geen drukte van mensen, niet steeds andere gezichten als begeleiding, geen hoge lidmaatschapskosten en zeker geen wurgcontracten. "We worden geen concurrent van een Basic Fit. De mensen die daar sporten, behoren veelal niet tot onze doelgroep", is Ligtenbarg stellig. "Wij bieden juist een praktische, vertrouwde plek, met doelgerichte trainingsmogelijkheden, gepaste maandprijzen bij persoonlijke aandacht en begeleiding, prettige sociale controle en de kans om anderen te ontmoeten in een laagdrempelige omgeving. Wij maken ons er hard voor dat in elk cliëntplan dat in Enschede geschreven wordt in 2020, het onderdeel sport inclusief voeding een vast item wordt waar een begeleider altijd doelen stelt met de cliënt. Als het gewenst is, kijken we ook naar de zorgteams zelf. De mogelijkheid om met je cliënt samen te sporten, zal er zeker komen. Korte makkelijke workshops voor begeleiders die hun kennis willen vergroten op het gebied van sport en voeding horen ook tot ons aanbod straks."

Om die grote ambities gestalte te geven, is Ligtenbarg op zoek naar nieuwe collega's. "Wij zoeken ondernemende jonge mensen, die Vital Focus willen versterken in de visie die wij hebben. Dit met kennis van zowel zorg als sport. Wij willen Enschede helpen om zorg, sport en ambitie te verbinden. Wij geloven dat herstel en ontwikkeling alleen kans krijgt als er evenveel aandacht is voor het lichaam als voor de geest."

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - foto: Emiel Muijderman