Verkeer
Stuur appje
Zoek
Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede

Pianist (86) in blessuretijd: €˜Godzijdank, ik kan weer spelen €™

336155 pianist

Meer dan 70 jaar zit hij al achter de piano. Maar een versleten schoudergewricht dreigde een eind te maken aan het pianistenleven van Henk Schole (86). Gisteren was hij voor het eerst terug op het podium. Dankzij een nieuwe schouder. Ik ben een bevoorrecht mens.

De omgeving is hem vertrouwd. Oude villa s, kamers die ruiken naar vroeger: hij kan ze wel dromen. Ik heb veel gespeeld voor de Twentse fabrikanten , zegt Henk Schole. Als pianist kom je op de mooiste plekken. Geen landgoed in Twente of ik ben er wel eens geweest.

Vandaag in de Villa Meijling in Borne bestaat zijn publiek uit ouderen. In de laat-negentiende-eeuwse villa, ooit het domein van de Twentse bierbrouwer Meijling, zit nu een kleinschalig zorgcentrum. Schole speelt er samen met zijn vaste violist Leo Jagers salonmuziek. Voor het eerst, na bijna twee jaar gedwongen afwezigheid in de Twentse verzorgingshuizen, is hij terug.

Godzijdank
Ik kan weer spelen, godzijdank , vertelt hij even daarvoor in zijn eigen zorgappartement bij het Florapark in Enschede. Schole woont er sinds vijf jaar, tussen oude foto s, schilderijen en een vleugel die vrijwel de hele kamer vult. Lange tijd kon hij er alleen naar kijken. Dan zat ik hier te janken op de stoel. Maar het spelen ging gewoon niet meer. M n schouder was kapot. De artsen vertikten het heel lang om me te helpen. Totdat ik vorig jaar zelf naar het ziekenhuis ben gestapt en gedreigd hebt niet meer weg te gaan voordat ze me een nieuwe schouder zouden geven.

Met het optreden pakt hij de draad weer op. Vaste muzikanten in de Twentse zorgcentra waren ze, Jagers en hij. Twee oude rotten, opgegroeid in een tijd dat livemuziek onverbrekelijk verbonden was met het Twentse uitgaansleven. Er was hier helemaal niks. Behalve dan fabrieken, cafés en hotels. In die hotels kon je als pianist destijds gouden bergen verdienen. Als ik weer moest beginnen, deed ik het zo weer over.

Pianostemmer
Hij is van 1931, Henk Schole. Z n vader was pianostemmer. Toen die in 1918 de loterij won, begon hij een eigen handel in Alkmaar. Helaas brandde de hele zaak in 1937 af en verloor hij al zijn geld. Mijn vader ging daarna weer werken als gewone pianostemmer. Het toeval bracht ons naar Enschede.

De stad was rijk aan pianisten toen. Henk Schole, Harry Bannink, Martin Kaptein: ze zijn allemaal zo n beetje van dezelfde generatie. Er was veel werk. Enschede lag dicht bij Duitsland. Mijn eerste leraar, Heller, was ook een Duitser. Die woonde in een huis tegenover ons op het Hogeland. Hij had een vleugel in de voorkamer. Mijn vader kwam er stemmen en regelde ook de eerste lessen voor mij. Heller speelde klassiek, ik jazz, wat we destijds nog uitspraken als jas . Helaas heeft Heller het niet lang uitgehouden. Toen het oorlog werd, is hij opgeroepen door de Duitse marine. Bij z n eerste gevecht is hij op de Oostzee getorpedeerd.

Jazz
Naar het conservatorium is hij nooit geweest. Schole had er geen tijd voor. Er moest gespeeld worden. Na de oorlog stonden hier de Canadezen. Die wilden jazz. Ik was een van de weinigen die dat kon. De nummers haalde ik van de Amerikaanse legerradio. Met een potlood noteerde ik de melodie in een zelfgemaakte notenschrift. De rest verzon ik zelf, maar die jongens vonden het prachtig.

Hotel Mulder
Het werk stapelde zich op. Avond aan avond zat hij te spelen. In officierenclubs, maar ook bij het toenmalige hotel Mulder. Daar was hij tien jaar lang de vaste pianist. Daar kwamen al die fabrikanten. Die hielden ook van jazz. Ze hadden allemaal hun eigen lievelingsmelodie. Als ik ze dan zag binnenkomen, reageerde ik daar ook altijd op. Pianospelen is communiceren met je publiek. Kwam Van Heek binnen en speelde ik: Jungen, komm bald wieder . Achter de bar wisten ze dan gelijk dat ze de whisky klaar moesten zetten.

De optredens bij de fabrikanten thuis waren op het randje, geeft hij toe. Iemand als Harry Bannink wilde dat dus absoluut niet. Maar je zou toch wel gek zijn om zoiets te laten lopen. Ze hebben me ook vorstelijk betaald. Niks mis met die feestjes, al liep prins Bernhard er rond en moest je na afloop je kop houden. Mede dankzij de fabrikanten heb ik in 1958 toch mooi een huis kunnen kopen aan de Javastraat.

Skivakantie
Schole speelde in balletscholen, bij Opera Forum, in orkesten, hotels en op feesten. Samen ook met de lespraktijk die hij later kreeg, was hij altijd in staat om van de piano te leven. Ik ging zelfs op skivakantie in Oostenrijk. De hotelkosten betaalde ik door er s avonds te spelen.

Drie keer maar liefst was hij getrouwd, nog afgezien van al die meisjes die hij met zijn pianospel voor korte of lange tijd aan zich wist te binden. Vrouwen zijn geweldig, behalve als je problemen met ze krijgt. M n tweede vrouw is er met mijn piano vandoor gegaan. We waren niet in gemeenschap van goederen getrouwd. Ik mocht het huis houden, zij kreeg alle spullen. Gelukkig had mijn vader nog ergens een oude Steinway staan.

Vleugel
Zijn leven nu, op de vierkante meter van een zorgcentrum, ervaart hij niet als een beperking. De enige voorwaarde die ik stel aan een huis, is dat er een vleugel moet kunnen staan. Een vleugel dus, en geen piano. Daarop spelen geeft een gevoel dat met niets te vergelijken is.

Inmiddels speelt hij weer elke dag. Soms van blad, maar meestal uit het hoofd. Na Borne hoopt hij ook weer met enige regelmaat op te treden, bij voorkeur in zorgcentra net als voorheen. Daar zit toch mijn publiek. Generatiegenoten. Ik kan voor mijn repertoire putten uit bijna 70 jaar: dat is mijn geluk. Wat eenmaal in mijn hoofd zit, gaat er niet meer uit.

De dag dat hij weer kon spelen, zal hij nooit vergeten. Het voelde als thuiskomen. Alsof het nooit anders was geweest. Een van de verzorgsters hier kwam binnen en heeft het opgenomen. Daarna hebben we samen gehuild. Pas toen besefte ik echt wat die piano voor mijn leven heeft betekend.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.