Esther Schopman (48) is de nieuwe stadsbeiaardier van Enschede. Zij wil het carillon in de toren van de Grote Kerk op de Oude Markt een prominente rol geven in het leven van de stad, met eigentijdse composities en communicatie via sociale media.
In de Week van de Amateurkunst klommen twee jongetjes en hun moeder mee naar boven in de toren van de Grote Kerk. Ze wilden weleens zien waar de stadsbeiaardier van Enschede zijn werkplek had. Ik speelde de filmmuziek van Harry Potter, dat leek me leuk voor de jongens. Na afloop vroeg een van de twee of ik geen Star Wars had. Esther Schopman moest de jonge bezoeker teleurstellen, voor deze keer. Maar ze beloofde hem iets: Ik ga de tune van Star Wars bewerken voor carillon.
Gistermiddag speelde ze uitsluitend Nederlandse beiaardcomposities op verzoek van de Nederlandse Klokkenspel-Vereniging die honderd jaar bestaat. Dat waren geen herkenbare nummers; wel stukken die naar beneden spatten. Misschien hebben mensen zich afgevraagd wat er toch gebeurde in die toren.
CarillonEerder koos Schopman voor bekendere nummers. Zoals Hello van Lionel Richie, dat ze voor haar debuut als stadsbeiaardier bewerkte en opdroeg aan de inwoners van Enschede. Eind mei klonken op verzoek nummers van de Beatles. Er moet iets op gang komen rond dit carillon. Verzoeken zijn welkom. Housemuziek lukt niet, maar verder kun je bijna alles bewerken voor carillon. Je moet zorgen dat je voor elk wat wils speelt, dan kun je dit instrument levend houden.
Als kersverse studente op de Universiteit Twente kwam ze dertig jaar geleden voor het eerst in aanraking met het carillon. Tijdens de introductieweek liep ik over de campus en hoorde plotseling klokken. Ik dacht meteen: waar is dit? Ze ging op zoek, vond de beiaard en klom naar boven. Daar trof ik Hylke Banning, die nu stadsbeiaardier is van Oldenzaal. Dat was mijn eerste kennismaking. Ik vond het zo interessant dat ik beiaardlessen ging nemen op de UT bij Karel Borghuis."
Wat me fascineerde aan het instrument? De klank van de klokken heeft voor sommige mensen iets magisch. Dat trok me. Bovendien is beiaard spelen iets fysieks. Je hele lichaam doet mee, je moet hard werken en kunt veel emotie in het spel leggen. Een collega-beiaardier was onlangs met me boven. Hij zei: mooi dat je met zoveel geweld zo subtiele klanken teweeg kunt brengen .
BeiaardierSinds april is Schopman stadsbeiaardier van Enschede. Eerder dit jaar vroeg het Wilminktheater of zij als beiaardier wilde meewerken aan een promotiefilmpje voor de musical Fiddler on the Roof. Ze benaderde de gemeente Enschede met de vraag of ze daarvoor de sleutel van de Grote Kerk kon lenen. Toen vroegen ze of ik de nieuwe stadsbeiaardier wilde worden. Schopman was verrast, maar zei direct ja. Een eigen toren is de droom van elke beiaardier. Je kunt veel vaker spelen en zelf dingen bedenken en in gang zetten.
Het vak van beiaardier is eenzaam, erkent ze. De muzikant zit in zijn of haar eentje hoog boven in de toren en heeft geen idee wie er beneden luistert. Ik ben weleens heel tevreden over hoe ik heb gespeeld. Niemand die het dan tegen me zegt als ik beneden kom , zegt Schopman. Heel soms komt het voor dat iemand je bij de toren staat op te wachten om te vertellen dat hij het mooi vond. Die eenzaamheid heeft ook voordelen, vertelt ze. Ik heb eerder orgel gespeeld. Als organist vond ik het heel spannend dat mensen me konden zien. Op de beiaard kon ik vrijer en meer ontspannen spelen en was ik minder geremd.
Een enkele keer krijgt ze via Twitter een bericht dat iemand geniet van haar spel. Of ze weet dat bekenden luisteren die op Facebook hebben gelezen dat ze een concert geeft in de Enschedese toren. Voor wie daar echt van wil genieten heeft ze een tip. Op de Klokkenplas kun je heel goed luisteren naar het carillon, zonder het geroezemoes van de terrassen op de Oude Markt. Ik hoop dat de gemeente er bankjes gaat neerzetten.
Stadsbeiaardier De stadsbeiaardier geeft 25 concerten per jaar, onder meer op koopzondagen. Meer informatie: stadscarillonenschede.weebly.com, Facebook StadsCarillon Enschede, Twitter @StherSchopman
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - foto: Bert Kamp