Verkeer
Stuur appje
Zoek
Nieuws
Enschede

Omstreden kunstwerk belandde direct na Gogbot bij het afval

389319 download 7 16

Direct na Gogbot belandde de omstreden afbeelding van een IS-beul met zijn slachtoffer waar het volgens critici hoorde: in een afvalcontainer.

Anne Bothmer schiet in de lach als ze vertelt hoe haar kunstwerk in een container terecht kwam. Het was eigenlijk een beetje een noodgreep. Zondagavond was het festival in Enschede afgelopen. Toen bedacht ik me ineens: Shit, ik heb geen vervoer terug naar Rotterdam geregeld . In de trein met zo n plaat van twee bij twee meter gaat niet. Daarom heb ik het ter plekke in stukken gebroken en in een container gestopt.

In haar studentenwoning in hartje Rotterdam zegt ze dat het wel een gek moment was . Maar het had zijn werk in Enschede al gedaan. Bovendien kan ik zo een nieuwe maken. Het vergde geen ingewikkelde handvaardigheden. Het ging om het idee achter het kunstwerk.

Fantoompijn
Onder de titel Fantoompijn wilde Bothmer (22) vraagtekens zetten bij het collectief slachtofferschap in het Westen. We bekijken terroristische aanslagen op afstand en doen vervolgens of het een aanslag is op ons allemaal. Maar zijn het vervolgens weer snel vergeten. Ik verbaas me erover waarom mensen zich zo betrokken voelen. Zijn we louter toeschouwers of daadwerkelijk slachtoffers?

Op een scherm was de beeltenis te zien van de Amerikaanse journalist James Foley en zijn IS-beul. Het gelaat van het slachtoffer was vervangen door een rond gat, als aansporing voor bezoekers daar het eigen hoofd doorheen te steken om gefotografeerd te worden.

Directeur Kees de Groot van Gogbot zag haar kunstwerk op de eindexamenexpositie van de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en haalde het naar Enschede. Wetende dat zijn festival daarmee de tongen zou losmaken.

Debat aanwakkeren
Dat was ook de bedoeling, maar de storm die in Twente opstak, overdonderde Bothmer. Met een paar andere deelnemers aan Gogbot zat ik in een huisje in Enschede. Op de morgen na de opening begon de telefoon al vroeg te rinkelen. Kunst is wat mij betreft bedoeld om het publiek debat aan te wakkeren. Dit maakte wel héél veel los.

Politieke partijen riepen de overheid zelfs op haar werk te verwijderen en online kreeg ze allerlei verwensingen naar haar hoofd geslingerd. Ik snap dat mensen schrokken, maar het was zeker niet de bedoeling iemand te kwetsen. Ik wilde de mensen een kritische spiegel voorhouden. Dat ze zich afvragen of ze misschien meegaan met een mediahype, veelal aangewakkerd door politici. Juist dat gebeurde nu met mijn werk. Dat was erg bijzonder om te zien.

Na een tumultueus weekje in Enschede begon ze een dag na Gogbot aan de Erasmus Universiteit met haar studie media en journalistiek. Ze denkt erover hiervoor nog eens iets te doen met de ophef rond haar kunstwerk. Wat ik interessant vind, is dat na Charlie Hebdo in Parijs iedereen in het geweer kwam tegen de aanslag op vrije meningsuiting. Het was eensgezind Je suis Charlie . Maar in mijn geval was de reactie anders. Misschien omdat ik me juist richtte op de westerse beleving. Dat wordt blijkbaar toch anders ervaren en dan is artistieke vrijheid minder aan de orde.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Frank de Roo
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.