Nieuws
Enschede
Enschedese advocaat luidt noodklok: Eerlijk proces? Dat is verleden tijd
Demonstrerende advocaten, advocatenkantoren die stoppen met toevoegingszaken omdat ze te weinig geld krijgen: de advocaten zijn boos. In Twente maakt advocaat Janbart Kalk zich zorgen over de toekomst van het Nederlandse rechtssysteem. Je ziet het verkeerd gaan, er is geen eerlijk proces meer.
Eigenlijk mag hij niet klagen, vindt hij. Want ik heb het mooiste beroep ter wereld. Toch denkt de Enschedese advocaat Janbart Kalk wel eens aan stoppen. De reden? In de hele rechtsketen gaat zoveel verkeerd, iedereen is zwaar overbelast, en de recente ontwikkelingen zijn zo negatief, dat ik het somber in zie voor de toekomst van onze rechtsstaat.
Als strafrechtadvocaat weet Kalk waar hij over praat. Dagelijks rijdt hij door heel Nederland. Van politiebureau naar gevangenis, en van rechtbank naar verslavingskliniek. De meeste cliënten leven aan de zelfkant van de samenleving. Daar worden fouten gemaakt en misdaden begaan, maar het zijn mensen die echt juridische hulp nodig hebben.
Juiste hulp
En juist het bieden van die hulp wordt voor de advocaat steeds moeilijker. Bijvoorbeeld omdat er financieel te weinig tegenover zou staan. Net als de meeste collega s doet hij namelijk veruit de meeste zaken op toevoeging . Het betekent dat hij afhankelijk is van de wettelijk bepaalde vergoedingen voor rechtsbijstand.
Als ik naar de rechtbank in Assen moet voor een zaak bij de politierechter, kan ik 9 cent per kilometer declareren. Alsof mijn auto op water loopt, en nooit onderhoud nodig heeft. Voor de bijstand bij alle verhoren die vooraf zijn afgenomen kreeg ik iets meer dan 150 euro, terwijl dat maximaal zes dagen werk kan betekenen. Ik krijg elke maand 2.500 euro op mijn rekening, dat mag je rustig weten. Een prima bedrag, maar ik werk vaak wel twaalf uur op een dag en in het weekend.
Kalk en zijn collega-advocaten worden geparasiteerd op hun loyaliteit . We werken allemaal keihard voor onze cliënten en laten ze niet vallen. Niets is zo mooi als iemand een tweede kans gunnen, of een justitiële fout aantonen. Maar specialist zijn kost tijd en geld. Bijscholing, dossiers lezen, verhoren bijwonen, je moet alles zelf doen om iemand goed bij te kunnen staan. Maar de tarieven staan dat niet toe.
Papierversnipperaar
De advocaat kijkt niet alleen naar zijn eigen financiën, ook op andere geledingen van het rechtsstelsel is inmiddels zoveel beknibbeld, dat de kwaliteit zienderogen slinkt. Bij de politie gaan jaarlijks 16.000 aangiftes de papierversnipperaar in omdat er te weinig rechercheurs zijn. Justitie kan in zogeheten ZSM-zaken zelf straffen opleggen, zonder beoordeling van een rechter of advocaat, maar daarbij worden veel fouten gemaakt. Zelfs rechters van de Hoge Raad verklaren dat de rechtsstaat in zwaar weer verkeert.
Soms lijkt het alsof de advocaat het onderzoekswerk in een zaak moet doen. Ik heb cliënten die na een arrestatie in de cel worden gegooid, terwijl met twee telefoontjes hun onschuld kan blijken. Maar er is bij de politie geen tijd of ruimte om die telefoontjes te plegen. Dan moet ik de getuigen meenemen naar een zitting, om ze daar een verklaring te laten afleggen. Wat volgt is een vrijspraak, maar mijn cliënt heeft in eerste instantie wel vast gezeten.
En dan minister Sander Dekker, die verantwoordelijk is voor dit systeem , gaat Kalk verder. Die weet echt niet waar hij het over heeft. En in zijn nieuwste bezuinigingsplannen wordt de geldkraan nog verder dicht gedraaid. Ik acht het niet onmogelijk dat binnen afzienbare tijd wordt besloten dat bij strafzaken voor de politierechter geen advocaat meer wordt toegevoegd. Alsof een goede verdediging niet belangrijk is.
Zorgen
Zijn mening is breed gedragen, weet de advocaat. Ook in Twente. Toch is hij de enige in de regio die zijn zorgen openlijk uitspreekt. Bijvoorbeeld op Twitter, maar ook tijdens eerdere demonstraties waar geen enkele andere Twentse advocaat aanwezig was. Hopeloos , noemt hij het. Want alleen als je samen een vuist maakt, en het echt rigoureus aanpakt, krijg je wat gedaan.
Toch is Kalk niet boos op zijn ambtsgenoten. In plaats van te demonstreren, kiezen ze voor een verhoor of zitting. Dat is in het belang van hun cliënten, dus is het ze niet kwalijk te nemen. Ze sturen me ook berichtjes, goed dat je vandaag ging demonstreren. De volgende keer ben jij er ook bij , stuur ik ze dan maar terug.
Ondanks zijn boosheid peinst Kalk er niet over te stoppen. In tegenstelling tot verschillende collega s in het land, die hun toga uit frustratie aan de wilgen hingen. Voor mij is dit werk echt een roeping. Maar het moet wel anders. De grens is bereikt. Ze zeggen wel eens dat je de beschaving van een land kunt aflezen aan hoe er met verdachten wordt omgegaan. Nou, als dat zo is, dan is het met Nederland niet best.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto:
Als strafrechtadvocaat weet Kalk waar hij over praat. Dagelijks rijdt hij door heel Nederland. Van politiebureau naar gevangenis, en van rechtbank naar verslavingskliniek. De meeste cliënten leven aan de zelfkant van de samenleving. Daar worden fouten gemaakt en misdaden begaan, maar het zijn mensen die echt juridische hulp nodig hebben.
Juiste hulp
En juist het bieden van die hulp wordt voor de advocaat steeds moeilijker. Bijvoorbeeld omdat er financieel te weinig tegenover zou staan. Net als de meeste collega s doet hij namelijk veruit de meeste zaken op toevoeging . Het betekent dat hij afhankelijk is van de wettelijk bepaalde vergoedingen voor rechtsbijstand.
Als ik naar de rechtbank in Assen moet voor een zaak bij de politierechter, kan ik 9 cent per kilometer declareren. Alsof mijn auto op water loopt, en nooit onderhoud nodig heeft. Voor de bijstand bij alle verhoren die vooraf zijn afgenomen kreeg ik iets meer dan 150 euro, terwijl dat maximaal zes dagen werk kan betekenen. Ik krijg elke maand 2.500 euro op mijn rekening, dat mag je rustig weten. Een prima bedrag, maar ik werk vaak wel twaalf uur op een dag en in het weekend.
Kalk en zijn collega-advocaten worden geparasiteerd op hun loyaliteit . We werken allemaal keihard voor onze cliënten en laten ze niet vallen. Niets is zo mooi als iemand een tweede kans gunnen, of een justitiële fout aantonen. Maar specialist zijn kost tijd en geld. Bijscholing, dossiers lezen, verhoren bijwonen, je moet alles zelf doen om iemand goed bij te kunnen staan. Maar de tarieven staan dat niet toe.
Papierversnipperaar
De advocaat kijkt niet alleen naar zijn eigen financiën, ook op andere geledingen van het rechtsstelsel is inmiddels zoveel beknibbeld, dat de kwaliteit zienderogen slinkt. Bij de politie gaan jaarlijks 16.000 aangiftes de papierversnipperaar in omdat er te weinig rechercheurs zijn. Justitie kan in zogeheten ZSM-zaken zelf straffen opleggen, zonder beoordeling van een rechter of advocaat, maar daarbij worden veel fouten gemaakt. Zelfs rechters van de Hoge Raad verklaren dat de rechtsstaat in zwaar weer verkeert.
Soms lijkt het alsof de advocaat het onderzoekswerk in een zaak moet doen. Ik heb cliënten die na een arrestatie in de cel worden gegooid, terwijl met twee telefoontjes hun onschuld kan blijken. Maar er is bij de politie geen tijd of ruimte om die telefoontjes te plegen. Dan moet ik de getuigen meenemen naar een zitting, om ze daar een verklaring te laten afleggen. Wat volgt is een vrijspraak, maar mijn cliënt heeft in eerste instantie wel vast gezeten.
En dan minister Sander Dekker, die verantwoordelijk is voor dit systeem , gaat Kalk verder. Die weet echt niet waar hij het over heeft. En in zijn nieuwste bezuinigingsplannen wordt de geldkraan nog verder dicht gedraaid. Ik acht het niet onmogelijk dat binnen afzienbare tijd wordt besloten dat bij strafzaken voor de politierechter geen advocaat meer wordt toegevoegd. Alsof een goede verdediging niet belangrijk is.
Zorgen
Zijn mening is breed gedragen, weet de advocaat. Ook in Twente. Toch is hij de enige in de regio die zijn zorgen openlijk uitspreekt. Bijvoorbeeld op Twitter, maar ook tijdens eerdere demonstraties waar geen enkele andere Twentse advocaat aanwezig was. Hopeloos , noemt hij het. Want alleen als je samen een vuist maakt, en het echt rigoureus aanpakt, krijg je wat gedaan.
Toch is Kalk niet boos op zijn ambtsgenoten. In plaats van te demonstreren, kiezen ze voor een verhoor of zitting. Dat is in het belang van hun cliënten, dus is het ze niet kwalijk te nemen. Ze sturen me ook berichtjes, goed dat je vandaag ging demonstreren. De volgende keer ben jij er ook bij , stuur ik ze dan maar terug.
Ondanks zijn boosheid peinst Kalk er niet over te stoppen. In tegenstelling tot verschillende collega s in het land, die hun toga uit frustratie aan de wilgen hingen. Voor mij is dit werk echt een roeping. Maar het moet wel anders. De grens is bereikt. Ze zeggen wel eens dat je de beschaving van een land kunt aflezen aan hoe er met verdachten wordt omgegaan. Nou, als dat zo is, dan is het met Nederland niet best.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto:
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
