OM: €œVeel bewijs viervoudige moord Enschede, maar nog onduidelijk wat binnen is gebeurd €

In Almelo is vanochtend het strafproces begonnen tegen de drie verdachten van de viervoudige moord vorig jaar in Enschede. Het gaat om een eerste van twee pro forma zittingen waarin de voortgang van het onderzoek wordt besproken.

In de growshop op de hoek van de Van Leeuwenhoekstraat en de Snelliusstraat in Enschede werden dinsdag 13 november vier stoffelijke overschotten gevonden. Naast eigenaar Tuan Nguyen bleken ook Artur Sargsyan, Maijkel Akfidan en Max Klaassen te zijn doodgeschoten.

De politie richtte een groot opsporingsonderzoek in. Maandag 26 november arresteerde ze de Hengeloërs Camil A. (57) en zijn zoon Dejan (32). Een dag later werd ook zoon Denis (30) opgepakt.

Verdachte Camil wordt verdedigd door advocaat Jeroen Michels, Dejan heeft Arno Huisman als advocaat en Denis heeft Roel van Faassen als raadsman. Aanklagers zijn de officieren van Justitie Aiden van Veen en Sandra Leusink.

Klein en breed
Zes mensen van de parketpolitie zijn in de zittingszaal als de drie verdachten binnenkomen. Hun postuur is klein en breed, de jongste loopt moeizaam omdat hij echt lijvig is. Er is veel pers aanwezig, er zijn nabestaanden van de slachtoffers en familie van de verdachten. Ook een persofficier is aanwezig.

De meervoudige strafkamer staat onder leiding van rechtbankpresident Ben Hendriks. Hendriks legt uit dat er niet inhoudelijk naar de zaak wordt gekeken, maar dat de zitting dient ter toetsing van de voorlopige hechtenis van de verdachten. Het onderzoek is nog niet afgerond.

Officier Van Veen zegt dat de verdachten ervan worden verdacht gezamenlijk de vier slachtoffers te hebben doodgeschoten. In eerste instantie ziet hij dat als moord, gedaan met voorbedachten rade. In tweede instantie gaat het om doodslag, bijvoorbeeld om weg te komen vanwege een ander misdrijf.

Nieuwe wapens

Van Veen zegt dat het onderzoek nog niet klaar is, maar al wel veel heeft opgeleverd. Er zijn inmiddels 1.000 pagina s processen verbaal. Op basis van camerabeelden is vast te stellen dat ze op de plaats van het delict zijn geweest. Dat er in de auto bloed van Nguyen is gevonden. Een van de verdachten is op zoek geweest naar een wapen, blijkt uit zijn mobiel. Er zijn verklaringen over financiële problemen van een verdachte, over de noodzaak van nieuwe wapens, er zijn passende voetsporen gevonden van twee verdachten, er zijn camerabeelden waaruit blijkt dat alle drie verdachten zich nadien op de dag des oordeels hebben verkleed. Alle kleding is zoek.

Waslijst
In de media is het nodige verschenen. Tubantia publiceerde: De politie heeft een waslijst aan bewijs. En eigenlijk klopt dat ook wel. Het enige dat ontbreekt is de verklaring van de verdachten. Wat er op de plek gebeurd is, daar geven ze geen helderheid over. We zullen dat via het forensisch onderzoek moeten doen. Er staat daarom nog veel onderzoek uit. Hoeveel schoten zijn er gelost, uit hoeveel wapens komen ze, twee of drie? Wat zijn de schootsbanen en wat was de positie van de schutters? Er zijn veel voetsporen in bloed aangetroffen: zijn ze te linken aan mogelijk posities van de schutters. Dat traject zullen we moeten doorlopen. Om de rechtbank voor te lichten, maar ook om de nabestaanden te kunnen vertellen waarom hun geliefden dood zijn. Met wat er allemaal aan onderzoek uitstaat, zullen we een heel eind komen. Dat gaat best nog een tijd duren , ook omdat het ene onderzoek - bijvoorbeeld naar bloedspatten - weer invloed op het andere zal hebben.

Persoonlijkheidsonderzoek
Van Veen zegt dat geen persoonlijkheidsonderzoek is aangevraagd voor de verdachten. Als ze zwijgen bij zo n verdenking, dan vindt de officier dat niet nodig. Advocaat Korver heeft namens nabestaanden gevraagd de naam van de overleden zo min mogelijk te noemen.

Zwijgrecht
Vader Camil zou zijn vrouw hebben gezegd dat hij vandaag openheid van zaken zou geven. Hendriks vraagt of dat zo is. Nu beroept hij zich op zijn zwijgrecht. Michels zegt dat zijn cliënt op enig moment iets zal zeggen. Dejan zwijgt ook. Dennis zegt dat hij er niets mee te maken heeft en dat hij zich voor het overige op zijn zwijgrecht.

Afpersing
Advocaat Michels van verdachte Camil zegt dat hij wel wat onderzoekswensen heeft over een ander ten laste gelegd feit, namelijk een eerdere afpersing in Hengelo, maar hij laat dat nu achterwege. Hij wil graag de kern van het dossier in het Servisch vertaald hebben en dient daartoe een verzoek in. Hij merkt op dat Huisman in de gelegenheid is geweest de plaats delict te kunnen bekijken.

Michels heeft hetzelfde verzoek, dat tot nog toe is afgewezen door de proceshouding van zijn cliënt. Hij verzoekt cliënt in een gevangenis in de regio onder te brengen zodat hij het dossier dan beter kan bespreken dan wanneer Camil in Grave blijft. Hij denkt dat het gunstig uitpakt voor het voornemen van zijn cliënt om op enig moment een verklaring af te leggen.

Medeleven
Advocaat Huisman van verdachte Dejan begint uitspreken van het medeleven aan nabestaanden en vrienden. Huisman zegt dat politie en OM doet voorkomen dat er talloze bewijzen zijn. Wij hebben voldoende bewijs tegen de vader en de broers , stelt de politie in een proces verbaal.

Huisman zegt dat hij veel naar voren zou willen brengen, want er valt volgens hem wel wat tegen in te brengen. Maar nu zal hij dat nu niet doen. Dejan zwijgt, maar is wel een ontkennende verdachte. Hij bestrijdt de beschuldiging en kiest er op ons advies voor te zwijgen. We zien dat de politie geen idee heeft wat er binnen is gebeurd, volgens hem zelfs niet of ze wel binnen zijn geweest. Uitlatingen die het tegendeel beweren zijn daarom schadelijk .

Er zijn wel gedragingen die een verdenking rechtvaardigen, maar niet is vastgesteld dat Dejan in het pand was toen de moord plaatshad en evenmin dat hij in de auto heeft gereden. Er zijn volgens Huisman veel alternatieve scenario s te bedenken.

Levenslang
Advocaat Pekkeriet, die met Huisman samen Dejan verdedigt, zegt dat het bewijs in het dossier tekort schiet. Omdat het Openbaar Ministerie heeft laten doorschemeren dat er aan levenslang gedacht kan worden. Dat heeft bijgedragen aan de houding om te zwijgen. Ze vindt dat er in verhoren teveel inspreekt op de verdachte, bijvoorbeeld door te vragen om excuses.

De gevolgen zijn duidelijk, maar de voorafgaande gebeurtenissen allerminst , zegt Pekkeriet. Zijn betrokkenheid is nog lang niet aangetoond. Als dan levenslang dreigt is zwijgen een verstandige juridische keuze .

VW Golf
Advocaat Van Faassen van de jongste verdachte zegt dat hij donderdag stukken heeft gekregen. Het is volgens hem nu nog niet mogelijk en zinvol onderzoekswensen te presenteren. Denis zegt er niets mee te maken te hebben. Hij vindt dat er naar de persoon Dennis gekeken moet worden. Dennis werd pas als laatste als verdachte aangemerkt, na Dejan en vader. Mijn cliënt bungelt er maar een beetje bij, omdat de VW Golf die in beeld zou zijn op naam van hem staat. Wat is er meer? Het vermoeden dat ze samen zijn geweest. De officier zegt met een zekere stelligheid dat ze samen naar de pd zijn gegaan . Volgens hem is er echter geen bewijs wie er in de Golf heeft gezeten.

Verstoorde relatie
Van Faassen zegt dat er bovendien verstoorde relatie was tussen Denis aan de ene kant van vader en broer aan de andere. Denis heeft geen enkele documentatie op gebied van wet wapens en munitie of drugs. Hij past niet in het beeld van wat er in Enschede is gebeurd . Van Faassen ziet ook niet dat de verdenkingen tegen Denis zijn toegenomen in de loop van het onderzoek. Ik lees maar één ding, namelijk een schoenafdruk op de pd die wel eens van Denis kan zijn. Maar dat is louter een veronderstelling. Het is niet nader onderzocht. Er is niets dat mijn cliënt op de plaats delict plaatst .

De advocaat zegt dat er inderdaad een wapen bij Denis is gevonden, maar dat heeft niets met het misdrijf in Enschede te maken. Daarom moet volgens de advocaat de voorlopige hechtenis worden opgeheven.

Verklaringen afstemmen
Officier Van Veen reageert. Hij verwacht geen heel grote slagen voor 24 mei. Hij merkt op dat 1 september als dat wordt gehaald, bij deze omvangrijke zaak best snel is. Van Veen zegt dat hij geen bezwaar heeft om Camil over te plaatsen naar de Karelskamp in Almelo. Ook al zouden ze daar lekker elkaars verklaringen op elkaar kunnen afstemmen. Dat zouden ze anders immers ook via hun advocaten ook kunnen doen.

Plaats delict
Hij vertelt dat de raadslieden van Dejan inderdaad naar de plaats delict mochten. Er werd volgens hem geschermd met dat Dejan dan een verklaring wilde gaan afleggen. Maar die is er niet gekomen. Het was niet het verdedigingsbelang, om dat toe te staan , zegt Van Veen. Hij vindt niet dat op dit moment iedereen daar maar moet gaan kijken. Het kan zijn dat de rechtbank dat op een gegeven moment nodig vindt.

Hij vertelt ook dat er een tapgesprek tussen moeder en zoon is waarin wordt gezegd dat papa iets op zich gaat nemen.

Van Veen staat te kijken van het verzoek Dennis vrij te laten. Er is een Golf waarin alle drie stappen. Die Golf zie je in de nabijheid van de pd opduiken, zo rond half twee. Dan zie je die Golf weer wegrijden. Daarna rijdt er weer heen. Het is 14.17 uur. Het schieten moet rond 14.32 zijn begonnen. 14.44 uur houdt het camerasysteem binnen op omdat een kabel wordt losgetrokken. Even later rijdt de auto weer weg en komt de auto weer aan bij de woning van de verdachte. Dan zien we op camerabeelden drie verdachten. In de auto zitten rechts voor en rechts achter op de grond bloedsporen van Tuan Nguyen op de plaats waar Denis en Camil hebben gezeten. Voetsporen van Denis in het bloed zijn er ook .

VerbijsterdVan Veen is verbijsterd dat de advocaten van de verdachten een soort slachtoffers maken van politie en Justitie. Ik werd geraakt door het woord kwalijk , alsof je niet mag zeggen dat het belastende materiaal schreeuwt om uitleg. Dan vind ik dat de verdachten zich misplaatst gedragen .

Advocaat Korver van een van de nabestaanden vraagt om aanwezig te kunnen zijn bij een schouw op de pd als dat ervan komt. Omdat we ons ik het kader van spreekrecht mogen uiten over bewijs en straf .

Naar de hel
De rechtbank denkt tien minuten na over het verzoek tot opheffing van de voorlopige hechtenis van Denis A. Een van de nabestaanden roept de verdachten na dat ze naar de hel zullen gaan. De rechtbank wijst het verzoek tot opheffing van de voorlopige hechtenis af. Alle verdachten blijven vast zitten. De zaak wordt 24 mei voortgezet.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman