Oeroude derby in het oosten is weer afgestoft

Nietsvermoedend liep de vader van Jelle van der Heyden onlangs met een wit plastic jasje, met het logo van FC Twente erop, door de straten van Deventer. "Opeens stopten er een paar jongens, die hem flink uitscholden", zegt Jelle, de speler van FC Twente, die opgroeide in de stad aan de IJssel, maar al jaren voor de Enschedese club uitkomt.

Ãzcan Akyol, beter bekend onder de naam 'Eus', is niet verrast dat papa Van der Heyden er verbaal van langs kreeg. De schrijver uit Deventer praat met veel mensen en heeft een seizoenkaart in de Adelaarshorst. Het gevoel bij Go Ahead zit diep, merkt hij. "Voor mijn generatie is Go Ahead-Zwolle de derby, voor de 35-plusser is Go Ahead-Twente de echte Overijsselse derby."

Feest
De trainer van 'de Eagles', John Stegeman, keek deze week wel even op, toen de historie ter sprake kwam. "Ik wist niet dat dit van oudsher de derby van Overijssel is", zegt de oefenmeester, die aan de andere kant van de IJssel woont. "Bij de uitwedstrijd merkte ik wel dat het leeft, het uitvak was snel uitverkocht en na onze overwinning was het feest. Voor deze thuiswedstrijd moesten wij al twee maanden geleden kaarten bestellen, dus dat het een bijzondere wedstrijd is, merk je wel."

Kick van der Vall speelde elf seizoenen voor FC Twente. De voormalige middenvelder, die nog altijd in dienst is van de club, heeft het ontstaan van de tweestrijd in het oosten van het land meegemaakt. "Toen FC Twente begin jaren 70 in opkomst was, was Go Ahead het bolwerk in deze regio", vertelt hij. "Heracles speelde in die dagen in de eerste divisie, die ploeg kwamen we niet tegen. Als Twente en Go Ahead tegen elkaar speelden, dan ging het ook om eer en prestige. Wij hadden het altijd lastig in Deventer. Zij hadden met Gerard Somer, Wietse Veenstra, Cees van Kooten en Nico van Zoghel uitstekende spelers. Later groeiden wij door en haakte Go Ahead wat af."

Concurrenten
Daardoor verdween ook de angel uit de derby, die steeds minder vaak werd gespeeld. "Als beide ploegen in de eredivisie speelden, was het kwaliteitsverschil groot", weet Jelle van der Heyden, die als tiener twee jaar in de opleiding van Go Ahead speelde, en daarna door FC Twente werd opgepikt.

Maar na de degradatie van FC Twente is de oeroude strijd tussen de twee clubs weer opgelaaid. "Dat komt omdat beide ploegen om promotie spelen en concurrenten zijn", aldus Van der Heyden. Vooral in Deventer gaat de rivaliteit dieper dan de stand op de ranglijst. Op social media krijgt de Enschedese club er regelmatig van langs, en onlangs bood een Eaglesfan sjaals te koop aan met de tekst: '110 % anti-Twente'.

Financiële huishouding
'Eus' merkt dat er een sterk gevoel heerst dat FC Twente op alle fronten is gematst en eigenlijk niet meer had mogen bestaan. "Er is veel haat en nijd merk ik, om meerdere redenen. De successen van FC Twente komen niet voort uit een gezonde financiële huishouding, het huis waarin ze spelen is te duur en de club is op alle fronten gematst. Door de gemeente én de KNVB. Dat sentiment leeft heel erg."

"AGOVV had een miljoen schuld en ging failliet, Veendam had anderhalf miljoen schuld en ging failliet", vervolgt Akyol, die ook regelmatig duels in De Grolsch Veste bezoekt. "Twente kan gewoon voortbestaan. Ik hoor dat om me heen, van de gewone man die bestraft wordt als hij zijn rekeningen niet kan betalen. Of het zinnig is of niet, ik constateer het alleen maar. Ik heb er zelf geen mening over."

Er is meer waar de supporters uit Deventer zich aan storen. Dit seizoen krijgt de ploeg uit Enschede veel penalty's mee, dat zit ze dwars. Akyol: "En Twente heeft een gebrek aan eigenheid. Waarom staat er overal 'Proud to be a Tukker' en zingen ze het lied van Liverpool? Dat is iets willen zijn wat je niet bent. Ik noem FC Twente weleens Hertha Haaksbergen, maar dat is een grapje. Ik zou echt niet willen dat de club ophoudt te bestaan. We hebben zo'n concurrent nodig, anders wordt het heel saai. Zie het als 'love to hate'. Het zegt ook iets over ons."

Opleiding
Wat het gevoel bij de Eagles richting Enschede ook geen goed heeft gedaan, is dat FC Twente enkele jaren geleden de eens zo vermaarde opleiding van Go Ahead als het ware overnam. Opeens reden de busjes van FC Twente door Deventer. Het deed het clubhart van de oudgedienden bloeden. Inmiddels heeft Go Ahead weer een eigen opleiding, los van Twente. "Ik snap al die rafelrandjes niet zo goed. Een beetje gezonde rivaliteit is goed, maar we moeten niet overdrijven", zegt Van der Vall. "Het is toch alleen maar mooi dat beide clubs uit het oosten het nu zo goed doen? Ik heb dat ook met Heracles. Wat willen we dan? Een uitwedstrijd in Schin op Geul? Zowel in Enschede als in Deventer is het stadion vol voor deze wedstrijd. Zo verdienen we er met elkaar ook nog iets aan."

Stegeman maakte als trainer van Heracles de derby tegen FC Twente vaak mee. "Hoe dichter bij de wedstrijd, hoe groter het sentiment. Dat is hier ook zo. Voor ons als team is het vooral een mooi duel tegen de koploper, die al heel lang ongeslagen is. Dit zijn wedstrijden waarvoor je het doet. Twente ligt een straatlengte voor op ons en het moet gek lopen willen ze geen kampioen worden. Het eerste half jaar was het kwaliteitsverschil niet groot, inmiddels wel. Dat geldt voor FC Twente en voor Sparta. Wij willen goed voor de dag komen, dat lukt ons in thuiswedstrijden aardig dit seizoen."

Op de tribune
De laatste training van de thuisploeg zal vandaag druk bezocht worden. Met veel vuurwerk en kabaal. De wedstrijd had drie keer uitverkocht kunnen zijn. Het leeft enorm. Ik ben er zeker bij", zegt Akyol. Dat laatste geldt ook voor de 'Deventenaar Van der Heyden', die bij FC Twente een basisplaats heeft omdat Matthew Smith interlandverplichtingen heeft met Wales. "Als kind heb ik regelmatig in De Adelaarshorst op de tribune gezeten. Toen wilde je maar één ding: op dat veld spelen. Dat gaat nu, jaren later, voor het eerst gebeuren."

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Carlo ter Ellen