Het nieuwe saneringsvoorstel is de enige mogelijkheid voor de gemeente om geen 25,8 miljoen euro te verspelen. Want zo diep zit Enschede in de club. De verontwaardiging bij een (groot) deel van de gemeentepolitiek en de burgerij zal groot zijn over de zoveelste handreiking aan de lokale voetbaltrots, die nog steeds een faillissement boven het hoofd hangt.
Verzachting
Wat de omstandigheden verzacht voor de huidige gemeenteraad, en ook de raad die de vier jaren daarvoor verantwoordelijk was, is dat huidige gemeentepolitici niets valt te verwijten. Ze zien zich geconfronteerd met de consequentie van raadsbesluiten van voorgangers, genomen in de periode 2006-2011. Hoewel de collegepartijen het eens zijn over de afboeking, is het geen uitgemaakte zaak dat de raad ook instemt. Want dit dossier is met emotie omgegeven , zegt wethouder Eelco Eerenberg.
Voorwaarde
Bij de eerste beschietingen over een nieuwe schuldsanering, twee weken terug in de stedelijke commissie, waren vooral GroenLinks en de SP fel tegen. Maar Robin Wessels (GL) en Piet van Ek (SP) gaven niet aan hoe het dan wél moet. Want de club gaat ten onder als de raad niet over de brug komt. Alleen op die voorwaarde investeren ook de sponsors 14 miljoen. Als de raad afhaakt, moet Enschede geen 5 miljoen maar 25,8 miljoen afboeken.
Rente
De gigantische schuld is opgebouwd sinds 1998, toen FC Twente van Het Diekman naar De Grolsch Veste, toen nog Arke Stadion verhuisde. De gemeente maakte de bouw van het nieuwe stadion mede mogelijk door een lening te verstrekken en leende de club bij de daaropvolgende verbouwingen telkens weer opnieuw geld, oplopend tot 20 miljoen. Daarvan is 2,5 miljoen afgelost. Bij de eerste leningen werd nog afgesproken dat Twente versneld zou aflossen bij spelersverkopen, maar die afspraak kwam later te vervallen. Die afspraak werd pas vorig jaar afgestoft en is momenteel weer geldig. In totaal betaalde de club de gemeente in de loop der jaren 8 miljoen euro rente.
Munsterman
Al met al heeft de bouw van het stadion circa 80 miljoen euro gekost. Maar echt mis ging het toen de toenmalige directie en raad van commissarissen - Joop Munsterman was zowel directeur als rvc-voorzitter - ook dure spelers gingen aantrekken. In een mooi huis horen kwalitatief goede meubelen te staan , was de metafoor die Munsterman gebruikte om miljoenenaankopen te rechtvaardigen.
In de jaren dat Joop Munsterman met twee petten op de scepter zwaaide in De Veste kwam er vanuit de gemeenteraad geen enkel kritisch geluid over de governance bij de club. Het ging toch goed? FC Twente werd landskampioen (2010), speelde Champions League en in de seizoenen daarna Europa League. In de gemeentelijke skybox in De Grolsch Veste juichten raadsleden enthousiast mee bij weer een doelpunt.
Aflossing
Ironisch genoeg sloeg de gemeente rond 2011 het aanbod van FC Twente af om een deel van de leningen versneld af te lossen. De club betaalde destijds 6,2 procent rente en dat percentage lag een stuk hoger dan de marktrente, die toen al flink aan het dalen was. Dat vonden ze in het stadhuis wel lekker. Ook over het weigeren van versnelde aflossing werden destijds geen kritische vragen gesteld door de raad.
Signalen dat er door de clubleiding financieel (te) grote risico s werden genomen, onder meer via kritische artikelen in deze krant, werden door het stadsbestuur (zowel het college als de gemeenteraad) lang genegeerd. Zo kon de enorme schuldenberg worden opgebouwd. In 2015 knapte het dunne draadje en ging FC Twente bijna failliet. Dat werd voorkomen met een eerste ronde van schuldsanering, waarbij circa 21 miljoen aan schuld van de balans verdween.
Faillissement
De gemeente gaf een extra garantstelling van 8,5 miljoen af. De degradatie van de club, vorig seizoen, maakte de financiële ramp compleet en maakt een nieuwe saneringsoperatie noodzakelijk. Mocht de gemeenteraad nu niet akkoord gaan, betekent dat het einde van de club. Wat er dan gebeurt met de 14 miljoen euro die door de sponsors bijeen is gebracht, op voorwaarde dat de gemeente akkoord gaat met het saneringsplan? Dat geld kan eventueel na een faillissement worden gebruikt voor de doorstart van de club in de lagere regionen.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lars Smook