In de meeste ziekenhuizen in Nederland wordt borstkanker nu nog gelokaliseerd met behulp van een radioactief jodiumzaadje. De nieuwe methode met radiofrequentie is minder stressvol en comfortabeler voor de patiënt. Artsen brengen hiervoor een metalen marker in bij een patiënt die een borstbesparende operatie krijgt. De marker van 9 millimeter wordt met behulp van een naald ingebracht en in of tegen de tumor geplaatst.
De marker zendt een signaal uit. Een speciaal apparaat in de operatiekamer pikt dat op en geeft zo de precieze plek en diepte van de tumor aan. Zo weten wij tot op de millimeter nauwkeurig waar we moeten snijden , zegt chirurg-oncoloog Anneriet Dassen. De kans op het weghalen van goed weefsel minimaliseren we.
Radiofrequente identificatie (de zogeheten RF-methode) voor het lokaliseren van borstkankertumoren wordt tot nog toe alleen nog maar toegepast in de Verenigde Staten. De methode is gecertificeerd voor Europa.
Jodiumzaadje
Radioloog Margreet van der Schaaf: MST wil via wetenschappelijk onderzoek aantonen dat deze methode net zo goed is als het gebruik van het jodiumzaadje.
Het zaadje dat de meeste Nederlandse ziekenhuizen gebruiken voor lokalisering van borstkanker heeft als nadeel dat artsen te maken hebben met de strenge voorwaarden van de Kernenergiewet. Veel patiënten vinden het gebruik van radioactiviteit geen fijn idee. Hoewel hiervan niets in het lichaam achterblijft , aldus Van der Schaaf.
MST werkte bij lokalisatie van borstkanker tot nog toe niet met jodiumzaadjes. Wij gebruikten een andere techniek die een fractie minder precies en logistiek onpraktischer is dan radiofrequentie. Daar stappen we vanaf. We kiezen voor radiofrequentie omdat we denken dat dit net zo goed is als jodium.
Patiënten
Radiofrequentie wordt niet bij alle patiënten met borstkanker toegepast. Het gebeurt alleen bij patiënten die tumoren hebben die fysiek niet te voelen zijn en die een borstbesparende operatie ondergaan. Soms is alleen nog sprake van een voorstadium van borstkanker. Een groot deel van deze groep zijn patiënten die werden verwezen vanuit de landelijke screening bevolkingsonderzoek vroege opsporing van borstkanker.
Uitgaande van 2018 zou in dat jaar bijna de helft van alle 350 borstkankerpatiënten in MST in aanmerking zijn gekomen voor de nieuwe methode.
Ingeburgerd
Radiofrequente identificatie is overigens volkomen ingeburgerd in onze samenleving. Ook bankpas, mobiele telefoon, tags in de oren van koeien en bijvoorbeeld ook deurbadges werken op deze manier. Een apparaat zendt een signaal uit en dat wordt opgepikt.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman