Een aai over de arm voor een eenzame vrouw in een bejaardentehuis, een lichte duw in je rug om je werkhouding te corrigeren, of een schouderklopje om je sportieve prestatie te belonen: vier Europese universiteiten werken sinds begin dit jaar aan een kledingstuk dat dit kan bewerkstelligen. Met het project is zo n 4 miljoen euro gemoeid. Een fantastische ontwikkeling , volgens projectleider Angelika Mader van de UT. Aanraking is ontzettend belangrijk voor mensen - dat wordt vaak onderschat.
Niet nieuw
Een kledingstuk dat aanzet tot actie is niet geheel nieuw, maar volgens de UT gebeurt dit tot nu toe door middel van sensoren die aan de kleding zijn bevestigd. Die zijn voelbaar voor de gebruiker en zorgen dus voor ongemak. Wat nu als we delen van het garen waaruit het kledingstuk bestaat zelf actief kunnen maken? Die delen kunnen dan samentrekken als een spier, zodat de drager van de kleding een aanraking voelt , vat de universiteit het idee achter het project WEAFING samen.
Mader: Denk aan een hartslagmeter voor een hardloper die altijd onder de 120 hartslagen wil blijven. Nu kijkt hij naar het getalletje op zijn smartwatch, maar dankzij de textiele spier kan hij straks een toenemende druk op bijvoorbeeld zijn schouders voelen, wat een afremmend gevoel geeft. Een kledingstuk dat je aanraakt is echt iets heel anders.
ADHD
De toepassingen van de textiele spier zijn volgens Mader oneindig. Als voorbeeld noemt ze kinderen met ADHD die door een jas die iets strakker komt te zitten tot rust worden gemaand. Als een soort omhelzing. Druk op het lichaam geeft een geruststellend effect , legt Mader uit. Denk maar aan baby s, die we vroeger strak inwikkelden in een doek.
Ook voor slechtzienden ziet ze een uitkomst in de slimme kleding. Door de kleding te combineren met een kleine camera kan er een signaal worden afgegeven als er een obstakel op de weg staat. En ook de gamingindustrie kan de techniek volgens de projectleider goed toepassen.
Hoe werkt het dan? Het begint met elektro-actiefgaren, dat wordt ontwikkeld door de Universiteit van Linköping, in Zweden. Deze garen kunnen, zoals de naam het al zegt, worden aangestuurd door elektrische spanning. Scheikundigen van de Universiteit van Cergy-Pontoise, in Frankrijk, zoeken vervolgens uit hoe die draden ook in de buitenlucht kunnen werken, in plaats van alleen in speciale oplossingen. De Universiteit van Boras, eveneens in Zweden, onderzoekt hoe de garen kunnen worden gebruikt in bestaande weef- en breitechnieken. De UT onderzoekt op haar beurt hoe die zogenaamde textiele spier vervolgens kan worden bestuurd.
Kinderschoenen
De Twentse universiteit onderzoekt ook hoe dragers de aanrakingen ervaren. We willen weten hoe sterk de signalen moeten zijn die het kledingstuk afgeeft en op welke plekken dit het beste kan , zegt Mader.
Ze benadrukt dat het project nog in de kinderschoenen staat en dat er nog veel onderzocht moet worden. We kiezen uiteindelijk een toepassing uit en ontwikkelen daarvoor een prototype. Dat kledingstuk moet in 2023 klaar zijn. Dan komt de zakelijke kant volgens de projectleider om de hoek kijken. De vraag is dan of er investeerders zijn en uit welke branche ze komen.
Over die investeerders maakt Mader zich geen zorgen. Dit is een fantastische nieuwe ontwikkeling, waarmee we heel veel kanten op kunnen. De projectleider is ervan overtuigd dat de slimme kledingstukken in elk geval over tien jaar beschikbaar zijn voor het grote publiek.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Thor Balkhed, Linköping University, Zweden