Hartpatiënten bij wie een nieuw stuk hartspier wordt geïmplanteerd, opgebouwd uit eigen celmateriaal. Dat is het uiteindelijke doel van de onderzoeksgroep van Jeroen Rouwkema, universitair hoofddocent aan de Universiteit Twente.
In het laboratorium van de vakgroep Biomedische Werktuigbouwkunde op de UT worden sinds enige tijd bloedvaten geprint met een 3D-printer. De bloedvaten worden opgebouwd met menselijke cellen . Het is de bedoeling dat de bloedvaten uiteindelijk worden geprint met celmateriaal van de patiënt zelf. Dan hebben we een alternatief voor donorweefsel , zegt Jeroen Rouwkema (39).
De onderzoeker verdiepte zich in de periode van anderhalf jaar dat hij werkte aan de vermaarde Harvard Medical School in Boston in de ontwikkeling van alternatief donorweefsel. Na terugkeer aan de UT kreeg Rouwkema twee jaar geleden de leiding over een momenteel uit elf personen bestaande onderzoeksgroep, die werkt aan de ontwikkeling van grote bloedvaten voor hartspierweefsel. En aan de kleine aftakkingen van die bloedvaten, die de eveneens in het UT-lab ontwikkelde hartspier van zuurstof en voeding moeten voorzien.
Subsidie
Rouwkema haalde 2 miljoen euro Europese subsidie binnen voor zijn onderzoek. Recent kwam daar anderhalve ton bij. Dat geld is voor marktonderzoek en het maken van een businessplan, want de eerste resultaten zijn onderhand marktrijp. Dan gaat het om het in het UT-lab gekweekte gel-achtige weefsel waar de aftakkingen van de met de 3D-printer gemaakte grote bloedvaten doorheen lopen. Dat biomateriaal is interessant voor gebruik door de farmaceutische industrie of andere onderzoekers , zegt Rouwkema. Wat ons onderzoek bijzonder maakt, is dat we kunnen sturen hoe grote bloedvaten zich in een stuk donorhart vertakken. Het is moeilijk grip te krijgen op dat proces.
Dat vertakken gebeurt in en met het eveneens in het UT-lab gekweekt gel-achtig weefsel. Rouwkema: We hebben op deze technologie patent aangevraagd. Met de opbrengst uit verkoop ervan zouden we een deel van ons vervolgonderzoek kunnen financieren.
Legpuzzel
Uiteindelijk doel is dus dat bij patiënten na een hartaanval een stuk vervangende hartspier kan worden geïmplanteerd, opgebouwd uit lichaamseigen cellen. Voor het daadwerkelijk zover is, zijn we vele jaren verder , beseft Rouwkema. Het voelt als het oplossen van een grote legpuzzel. En er is altijd een stok achter de deur om vorderingen te blijven maken, want dat is een voorwaarde om voor nieuwe onderzoekssubsidies in aanmerking te komen. We kunnen met onze huidige financiering nog drie jaren vooruit, maar we zijn er nog lang niet.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lars Smook