Tolle Woche: Hoe wil Enschede meer jongeren uit de grensregio bereiken?

Verslaggever Lorenz Schulze-Marmeling (24) van 1Twente vroeg zich af of deelname aan Young Europe de moeite waard is voor jongeren. Hij stortte zich met de andere 27 deelnemers tussen de 16 en 25 jaar op het programma dat de gemeente Enschede in de Tolle Woche had voorbereid. De meesten deelnemers, zo blijkt, hebben een grote belangstelling hebben voor de grensregio. Sommigen zijn zelfs actief voor de Euregio.

Nederland-Duitsland studie

Grensoverschrijdende projecten passen ook bij mij. Ik heet Lorenz en kom oorspronkelijk uit Münster. Daar studeer ik ook Nederland-Duitsland-Studies. Voor mijn diploma loop ik een verplichte stage met een link naar Nederland. Ik vond die stageplek bij Streekomroep 1Twente. Tijdens de Tolle Woche kwam het grensoverschrijdende aspect opnieuw naar voren. Ik doe niet alleen verslag van de activiteiten, maar neem ook actief deel. Dit geldt ook voor Young Europe, waarvoor ik een uitnodiging ontving.

Tolle Woche

Met de Tolle Woche probeert de gemeente Enschede Nederlandse en Duitse burgers uit de grensstreek dichter bij elkaar te brengen. Onderdeel van die Duitse week is het evenement Young Europe,dat is opgezet om jongeren erbij te betrekken. De nadruk van het evenement ligt vooral op het omgaan met culturele verschillen en interculturele uitwisseling. Heel wat deelnemers zijn hier al mee vertrouwd. De vraag is hoe de gemeente ook degenen kan bereiken die zich van de grensregio afkeren.

Deelnemers

Celina (24) uit Ahaus kan zich daar niets bij voorstellen. Zij is naast haar studie betrokken bij het Euregio Youth platform. Ze is zich zeer bewust van het belang van grensoverschrijdend werk: "We kunnen zoveel leren van onze buren en elkaar steunen." Het evenement in het kader van de Tolle Woche bevalt haar bijzonder goed. "Het was een geweldige uitwisseling waardoor ik veel nieuwe en opwindende manieren van grensoverschrijdend werk kon leren.", aldus de Duitse studente.

Social media

De uitnodigingen voor deelname aan het evenement gingen vooral naar jongeren uit het netwerk van Euregio. Maar ook is geprobeerd het deelnemersveld te verbreden via social-media kanalen. Zo werd de Nederlandse studente Meike (22) uit Amersfoort bereikt. Ze is net verhuisd naar Münster voor de masteropleiding Nederland-Duitsland studies. Meike is erg ingenomen met de grensoverschrijdende uitwisseling: "Het is erg leuk om jongere mensen te ontmoeten die geïnteresseerd zijn in de Euregio."

Belangrijke samenwerking

Hoewel de achtergrond van sommige deelnemers sterk verschilt, is de gemeenschappelijke noemer duidelijk: Iedereen weet hoe belangrijk grensoverschrijdende samenwerking is. Ze tonen interesse en willen er ook actiever bij betrokken worden. ʺWij wisten dat er mensen komen die affiniteit hebben met politiek en bestuur.ʺ, aldus Koopman. Aangezien deelname op vrijwillige basis gebeurt, verbaast het haar ook niet dat vooral jongeren deelnemen die het contact met het buurland willen onderhouden.

Werkcultuur

Voor het evenement nemen we plaats in de raadszaal van Enschede. Een heel bijzondere situatie voor mij. Ondanks mijn interesse in politiek, heb ik zelf nooit in zo'n zaal gezeten. Iedereen heeft zijn eigen microfoon voor verzoeken om te spreken. Bovendien liggen er kleine geschenken van de Euregio op ons te wachten. Ik voel me welkom.

Formeler

Het programma begint met een gastcollege. Trainer voor interculturele communicatie Ute Schürings geeft een presentatie via Zoom over de cultuurverschillen tussen Nederland en Duitsland. De nadruk ligt hierbij vooral op de werkculturen. In Duitsland bijvoorbeeld is alles formeler, speelt hierarchie een belangrijke rol en moeten risico‘s bij de planning worden beperkt. In Nederland daarentegen mag iedereen meedoen, bestaat meer contact tussendoor en ʹjaʹ betekent niet noodzakelijk dat er een besluit is genomen.

Koffieautomaat

Hoewel ik door mijn studie al van deze verschillen wist, merk ik nu pas dat ik dat allemaal ervaar in mijn stage. Vanaf de eerste dag mogen stagiairs een actieve bijdrage leveren. De baas zit niet in zijn eigen kantoor, maar mengt zich onder de werknemers. En de belangrijkste gesprekken vinden toch plaats bij de koffieautomaat. Dat klinkt misschien heel gewoon voor Nederlanders. Maar tot nu toe dacht ik dat ik gewoon een bijzondere stage had gevonden met een zeer warme werksfeer.

Debat

Het college wordt gevolgd door een simulatiespel waarin actuele debatten over de grensregio worden gevoerd. De deelnemers worden in twee grote groepen verdeeld: Een groep houdt een debat over een Euregio-onderwerp. De andere beoordeelt na afloop wie het meest overtuigend is. Daarna worden de taken verwisseld.

Overtuigen

In kleine groepjes krijgen we kaarten met onze rol en ons standpunt over een bepaald debat. De stelling van onze discussie is ʺEr wordt een noordelijke aftakking van de Betuweroute aangelegd door Twente en die gaat de grens over naar Duitsland.“ Als de overheid van Nederland zijn we daarmee eens, maar we moeten de tegenstanders overtuigen.

Taalbarrières

Het debat raakt snel verhit, ondanks taalbarrières. Aangezien niet alle deelnemers Nederlands spreken, worden de standpunten ook in het Duits gepresenteerd. De groepen worden zo samengesteld dat zowel Duitstalige als Nederlandstalige deelnemers aanwezig zijn. Je moet het binnen de interculturele groepjes snel eens worden over hoe te reageren op de tegenargumenten van anderen. Toch wil iedereen meedoen.

Ervaringen

We winnen ons debat, maar we blijven achter met het ongemakkelijke gevoel dat we niet echt hebben ingespeeld op de behoeften van de groep burgers. Ik vraag me af of echte politici zich ook zo voelen.

Maar wat uiteindelijk overblijft zijn de ervaringen die worden meegenomen van het evenement. Dit omvat ook het omgaan met andere perspectieven, die zeer belangrijk zijn voor grensoverschrijdende samenwerking. En ook de interculturele uitwisseling kwam door de gemengde groepen tot zijn recht.

Simulatiespel

Tevreden was ook organisator Manon Koopman van de gemeente Enschede. Samen met de Euregio Youth heeft zij het simulatiespel opgezet om jongeren uit beide landen bij elkaar te brengen. Zij vond het heel mooi te zien, dat de inhoud van de gastcollege in de debat echt in praktijk kon toepassen: ʺHet ging over dezelfde vraag. Maar verschillende visies ontmoetten elkaar hier.ʺ Zij geeft een passende samenvatting van wat grensoverschrijdende samenwerking inhoudt.

Studiepunten

Maar hoe kunnen degenen die geen belangstelling hebben voor de Euregio ook betrokken worden? Volgens Koopman moet de samenwerking met universiteiten en hogescholen uit de grensregio worden versterkt. Dit jaar al konden verschillende minorstudenten van Saxion hun deelname aan het Young Europe Event laten bijschrijven op hun studie. Dergelijke maatregelen zouden meer jongeren uit Duitsland en Nederland kunnen aantrekken die nog veelvuldig de blik hebben gericht op de randstad en Berlijn.

Schoolactiviteit

De samenwerking moet echter verder gaan dan de universiteiten en hogescholen. Docenten op de middelbare scholen in de Euregio kunnen dus nu al contact met Manon Koopman opnemen als zij het simulatiespel met hun klas willen uitvoeren.