Verkeer
Stuur appje
Zoek
Nieuws
Enschede

Nieuwe stichting moet stevig fundament onder Enschedese monumentenprijs vormen

417337 west

Slechts twee keer eerder werd een Enschedese monumentenprijs uitgereikt. De organisatie daarvan was een hoogstandje van haastige improvisatie. Nauwelijks geld, geen mensen, geen prioriteit. Vanaf dit jaar is de organisatie van de uitreiking ondergebracht in een stichting.

De Enschedese monumentenprijs is extreem waardevol, vooral omdat hij nooit wordt uitgereikt. Elk jaar, was de bedoeling bij de start in 2013, maar sindsdien is het pas twee keer gelukt om de verkiezing te organiseren. Dat gaat nu allemaal veranderen, zegt gepensioneerd ambtenaar en civiel ingenieur Matthijs Schaap. Onder zijn leiding is er een stichting in oprichting die zich vanaf nu ontfermt over de organisatie van zowel de monumentendag in Enschede als de uitreiking van de monumentenprijs.

Aan Schaap is het ook te danken dat er in elk geval op twee locaties in de stad een monumentenprijs op de schouw staat. Jarenlang werkte hij bij de gemeente. Toen zijn pensioen in zicht kwam, kreeg hij de ruimte om ook eens iets anders aan te pakken. Een van die dingen was de organisatie van monumentendag en de uitreiking van de monumentenprijs.

De gemeenteraad wilde dat graag maar het kreeg weinig prioriteit binnen het stadhuis, waar gezien de financiële omstandigheden, belangrijkere zorgen waren. Jaarlijks werd tweejaarlijks, maar nog steeds werd de klus als een hete aardappel van bureau naar bureau geschoven. De prijs was ingesteld op initiatief van raadslid Margriet Visser, maar het was niet gelukt om het te regelen , blikt Schaap terug. Er was geen geld, er waren geen mensen. De monumenten werden het slachtoffer. En in die omstandigheden kreeg ik dat verzoek.

Textiel in Twente
Schaap regelde het alsnog, en de prijs ging in 2013 naar villa Welna. Daarna stortte het weer in. Drie jaar later, bij toeval, vernam Schaap dat het landelijke thema van de nationale Open Monumentendag Textiel in Twente was. Heel Twente deed uiteraard mee, behalve Enschede. Hier wist niemand ergens van. Dat kan toch niet? , verbaast de oud-ambtenaar zich. Dat je hier, in de grootste textielstad, dan niks organiseert?

Opnieuw ontfermde Schaap zich erover. Twee jaar later, in 2018, gebeurde er weer niks. Ik had nog gezegd: jongens, regel het nou want ik ga met pensioen... ik ga weg... regel het nou.. jongens, ik ben weg... Net voor de vakantie rinkelde de telefoon. Of hij het niet nog een keer wilde doen? Schaap zei ja, en daarmee was zijn lot bezegeld: hij is nu het aanspreekpunt voor de monumentendag én de monumentenprijs.

Monumentale waarde
Om een en ander nu eindelijk goed te verankeren, richt hij een stichting op. Er zijn eindeloos prijzen uit te reiken. Want een stad als Enschede heeft zeker monumentale waarde, ook al is het aantal officiële monumenten zeer beperkt. Enschede heeft de textielgeschiedenis, de prachtige natuur en schitterende villa s , zegt Schaap. Doe er wat mee. Hij trekt een vergelijking met zijn woonplaats Deventer. Historisch centrum, grote publiekstrekkers als het Dickensfestijn en de Boekenmarkt. Dat heeft Enschede toch allemaal niet?

Dat moet je dus niet zeggen, stelt hij. Dertig jaar geleden had Deventer dat ook niet. Er gebeurde niks in Deventer en er waren plannen om delen van het centrum plat te gooien en er hoogbouw neer te zetten. Inwoners staken er een stokje voor. Ze kochten panden op en verzonnen evenementen. Een boekenmarktje bijvoorbeeld, zou dat niet leuk zijn? Schaap wil er maar mee zeggen: kijk naar wat je hebt en maak daar iets moois van.

Vanaf juni is het mogelijk kandidaten aan te dragen voor de Monumentenprijs Enschede. Alle inzendingen zijn welkom. De panden hoeven geen officiële monumenten te zijn en zelfs personen kunnen voorgedragen worden. Uit alle inzendingen worden er een stuk of vijf genomineerd voor de prijs. In september, tegelijk met de landelijke Open Monumentendag, wordt de prijs uitgereikt. Enschede haakt aan bij het landelijke thema: Plekken van plezier.

Armoe troef
Enschede heeft relatief weinig monumenten. Vergeleken met gemeenten die ongeveer even groot zijn, hebben alleen Haarlemmermeer en het nog piepjonge Almere er minder. Er is ontzettend veel gesloopt, en we hebben natuurlijk ook de grote stadsbrand gehad , geeft raadslid Margriet Visser als mogelijke verklaring. En wat er wel is, komt vaak niet op de lijst. Daarom is het juist zo belangrijk dat we er positieve aandacht aan geven, in de schijnwerpers zetten wat we hebben. Ook toeristisch kun je er wat mee. Visser nam in 2012 al het initiatief voor de monumentenprijs. Wat er sindsdien gebeurd is, vindt ze magertjes . Het is echt armoe troef. Ik vecht al negen jaar voor een goed monumentenbeleid. Maar er hangt gewoon een soort negatieve lading omheen.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.