Kinderen niet meer in de cel voor het wegnemen van een zakje snoep

Urenlang de cel in

Het protocol was anders. Twaalf tot achttienjarigen werden bij kleine vergrijpen in de kraag gevat, achter in de politieauto gezet, meegenomen en opgesloten in het arrestantencentrum in Borne. Het wegnemen van een blikje cola uit een winkel kon er zodoende voor zorgen dat een kind urenlang in de cel moet verblijven, wachtend op een advocaat.

Trauma

Een ongewenste situatie die kinderen traumatiseert, vindt Olbertz. Samen met Jeannette de Vries van het Openbaar Ministerie ging ze in 2018 op zoek naar een andere werkwijze. Dat leidde tot het idee dat jongeren die een licht vergrijp plegen een stevig gesprek nodig hebben: een zogenaamd reprimandegesprek. Het liefst samen met de ouders.

Hormonale criminaliteit

De testperiode toonde aan dat voor de meeste kinderen meer niet nodig is. Die hebben hun lesje geleerd. Anders is het voor jonge daders die in herhaling vallen. Die komen in aanraking met HALT of de kinderrechter.

“Weet je, dit gaat niet over echte criminaliteit. Het is ook niet gewoon. Onze jeugdofficier van justitie introduceerde het begrip: hormonale criminaliteit. Dit gaat over opgroeigedrag”, zegt Olbertz.

Futiliteit

Het succes van die Twentse aanpak is zo groot dat die in de rest van Nederland wordt overgenomen. En nou maar hopen dat de werkwijze ook daadwerkelijk wordt toegepast. Olbertz twijfelt nog wel, omdat protocollen zo moeilijk te veranderen zijn. “Als kinderen voor een futiliteit niet meer worden opgesloten, hebben we wat bereikt.”

Ze krijgt wel de handen op elkaar van kinderrechtenorganisaties als Defense for Children en jeugdrechtadvocaten. Die hebben felle kritiek op het systeem dat kinderen snel in de politiecel terecht komen.