Verkeer
Stuur appje
Zoek
Nieuws
Enschede

Hoe een Enschedese vrouw voor duizenden euro €™s werd opgelicht door €˜gestrande generaal €™

438411 hacking 2964100 1920

Trudy* uit Enschede en de Duitser Sven Hilbert kennen elkaar niet. Toch is hun lot met elkaar verbonden door gewetenloze oplichters. Datingfraude, waar zelfs het machtigste leger ter wereld the US Army geen antwoord op heeft. En de politie en Facebook evenmin.

Vorige week kwam Trudy de redactie van deze krant op lopen. We moeten haar en Daniel, een goede vriend uit Amerika, helpen. Deze Amerikaanse generaal zit al sinds 4 september vast in Turkije. Zijn land laat het afweten. Alleen zij als goede internetvriendin en een lening van 1800 euro - kunnen hem nog helpen. En zij gelooft hem. Maar ze kan niet betalen voor zijn uitreispapieren, zegt Trudy. Daarom zoekt ze hulp voor hem.

Eerst bij de Amerikaanse ambassade in ons land, maar die heeft haar afgepoeierd, zegt de Enschedese. Sterker nog: Ze zeiden dat het oplichting was en dat ik hulp moest zoeken . Ze gelooft er niks van. Zijn verhaal is geloofwaardig. Ik heb een foto van zijn identiteitspas en allerlei andere foto s van hem. Andere mensen hebben per mail meerdere keren zijn verhalen bevestigd. Hij heeft online ook een foto van zijn ticket naar Schiphol laten zien.

Nu zoekt Trudy dus hulp bij de krant. Ook hier wuift ze de waarschuwing dat ze vast wordt opgelicht, weg. Het is immers een bekende zwendeltruc om met nepprofielen vriendschappen of zelfs romances aan te gaan, met maar één doel: geld aftroggelen. Eerst stelen de oplichters je hart, daarna je geld. Vaak gebeurt dat vanuit een Afrikaans land: Nigeria of Ghana. Nepprofielen met gestolen foto s van Amerikaanse militairen zijn populair. Trudy is standvastig en schudt haar hoofd: Ik ben op internet altijd voorzichtig. Ik ben er voor 95 procent zeker van dat het verhaal van Daniel klopt.

Precies een generaal
In de chats is hij vriendelijk, attent en complimenteus. Hij is eigenlijk precies, zoals je je een generaal voorstelt, zegt Trudy. Duidelijk en recht door zee, maar ook behulpzaam, vriendelijk en zorgzaam. De Enschedese wil pas na lang aandringen zijn hele naam prijsgeven, Daniel Aiden. Ook zijn foto s en identiteitspas geeft ze met tegenzin af. Ze wil hem beschermen. Want die id-pas mocht hij eigenlijk niet met mij delen en straks komt hij nog meer in de problemen. Ze zwicht uiteindelijk. Maar je mag het niet tegen hem vertellen dat ik de pas heb afgegeven.

De Twentse denkt niet dat hij uit is op geld, zegt ze. Nou ja; een keer heeft ze hem 700 euro geleend. En nu vraagt hij dus 1800 euro, om Turkije te kunnen verlaten. Maar dat bedrag heeft ze dus niet. Of: niet meer, zal later pas blijken. Ze verlaat de redactie met een keiharde belofte: ze gaat geen geld overmaken, tot deze krant heeft uitgezocht wat de Amerikaanse generaal nu precies is overkomen...

De Enschedese is amper vijf minuten weg, of het verhaal van Daniel Aiden ligt al in duigen. Een vergelijking via Google Images volstaat eigenlijk al. De foto van de generaal staat volop op internet. Tientallen namen gaan schuil achter zijn lach: Mark Heinrich. Phillip Kelly, James Chandle, Bob Thomsom, Anthony James ¦ Hetzelfde hoofd, zo nu en dan gefotoshopt op een ander pak of uniform, met veel ontzagwekkende decoraties. Dat lichaam is meestal van general Carter Ham die generaal bestaat wel. Het erop geplakte hoofd is van de Duitser Sven Hilbert. Die bestaat ook.

EHBO-training
Sven Hilbert is een paramedicus op de ambulance en hoofd van een EHBO-opleiding. Er is een match tussen een foto die Trudy heeft gekregen, en een foto op een website van een krant. Op de foto poseert de zogenaamde generaal in burgerkloffie met een groep Duitse militairen. Daniel Aiden schreef Trudy dat het een recente foto was, gemaakt in Afghanistan, met een stel Duitse militairen dat graag met hem op de foto wilde. Het is een vrolijk plaatje.

In werkelijkheid dateert de foto van 2012 en is ze gemaakt in het Duitse Berne, bij een brandweerkazerne. Daar hebben de Duitse soldaten EHBO-training gehad van de Johanniter Nothilfe, een evangelische organisatie. In het bijbehorende verhaal wordt de naam van de instructeur - rechts op de foto - genoemd: Sven Hilbert. Is hij de oplichter wat al te simpel en onnozel lijkt? Of ook slachtoffer?

Zoektocht naar Sven

Een poging om via de Johanniter Nothilfe contact met Sven Hilbert te leggen levert niets op. Daar is hij al sinds 2014 weg . Ze hebben geen idee waar Hilbert nu uithangt en hebben ook geen contactgegevens meer van hem. Ook een eerste onlinezoektocht brengt geen recentere verwijzingen naar hem in beeld. Of andere, nieuwere foto s. Er zijn wat Facebookprofielen van een naamgenoot, maar die zijn helemaal leeg of geven weinig informatie. Op verzoeken om contact komt geen respons. Verder zijn er naamgenoten te vinden bij een internetbedrijf en de universiteit van Regensburg, maar dat zijn duidelijk andere mannen. Dé Sven Hilbert lijkt niet graag gevonden te willen worden.

Uiteindelijk traceren we een Sven Hilbert bij een andere noodhulpcentrale, in Oldenburg. De man is daar net de deur uit, zegt een collega. Een uurtje later meldt Sven Hilbert zich bij ons, via Facebook Messenger, met een ingesproken boodschap. Ja ik ben de man op de foto s. Ze zijn zeven jaar geleden van mijn pc gestolen en worden gebruikt voor dating-oplichting. Ik heb grote problemen. Bel me morgen.

Een nachtmerrie
Sven Hilbert is opgelucht. Al acht jaar speelt dit, vertelt hij, en niet eerder heeft hij zijn verhaal ergens verteld. We zijn de eerste krant die hem benadert. Hij is in een nachtmerrie beland, die niemand kan stoppen. Hij niet, de politie niet, het Amerikaanse leger niet, Facebook niet. Er is een tijd geweest, vooral in het begin, dat er echt duizenden nepprofielen waren op datingsites, Facebook en andere platforms. Mijn hoofd op een ander lichaam. Om ze verwijderd te krijgen zat ik avond aan avond fakeprofielen te rapporteren bij Facebook, Instagram et cetera. Het is vechten tegen de bierkaai.

Het begon allemaal na zijn scheiding. Vermoedelijk eveneens met romance scam ofwel datingfraude. Ik heb me na mijn scheiding aangemeld bij een datingsite en kreeg daar contact met een Amerikaanse . Dat leek wel wat te worden. Ze wisselden foto s uit, maakten plannen om elkaar te ontmoeten, maar zij bleek niet zuiver op de graat. Omdat ze wat tegenslag had, leende de Duitser haar 300 euro. Maar daarna kwam er nog meer gedoe en had ze pakweg 4000 euro nodig. Toen wist hij wel hoe laat het was. Dit klopt niet. Ik ga geen duizenden euro s lenen aan iemand die ik nog nooit heb ontmoet. Niemand moet dat doen. Het is pure maffia.

Steeds meer gedupeerden: Ben zelf ook slachtoffer
Vrij snel na de breuk met de Amerikaanse meldde zich een eerste vrouw bij Sven Hilbert, die zei door hem voor duizenden euro s belazerd te zijn. Dat was gebeurd via een datingsite, met de foto s, die hij aan de Amerikaanse had gestuurd. Later bleek ook zijn pc gehackt en waren er nog meer privéfoto s gestolen, die ook bij de oplichting worden gebruikt. Er kwamen steeds meer aangiftes van romance scam van gedupeerde vrouwen en de bedragen werden hoger en hoger. Geen idee hoeveel vrouwen en hoeveel geld. Een vrouw was onderhand 30.000 euro kwijt. Het duurde niet heel lang voordat hij de politie aan de deur had. Meerdere keren moest hij zich verantwoorden voor een verdenking van oplichting. Ik heb goddank kunnen aantonen dat ik er niets mee te maken heb. Ik ben zelf ook slachtoffer.

Vijf jaar geleden deed hij op aandringen van de politie zelf aangifte van oplichting en identiteitsfraude. Ook om zichzelf in te dekken tegen nieuwe claims. In het begin zeiden ze: laat het zitten. Ik was zelf immers maar een klein bedrag kwijt. Maar het begon compleet te ontsporen. Het onderzoek van de politie wijst naar Ghana. Je kunt vergeten dat de schuldigen worden gepakt. Van contacten bij Interpol hoorde ik dat de Ghanese regering er financieel veel te veel baat bij heeft om deze fraude te stoppen.

Echt verliefd
Het is beangstigend, zegt hij. Er zijn nog steeds vrouwen die niet geloven dat ik er niets mee te maken heb. Ik ben door sommigen verbaal bedreigd; die vinden dat ik ze moet terugbetalen. Maar er zijn ook vrouwen, die me blijven schrijven dat ze echt verliefd op me zijn. Blijkbaar zijn ze zo zijn gehersenspoeld, of totaal door liefde verblind. Ik krijg ze het niet aan het verstand gebracht dat ze echt nog nooit met mij contact hebben gehad, dat ze alleen een foto van mij hebben gezien. Als ze niet te overtuigen zijn, blokkeert hij ze uiteindelijk maar.

Er is altijd angst, zegt Sven Hilbert. Niet zozeer voor wraak. Maar wel voor dat ik een keer niet kan bewijzen dat ik ook slachtoffer ben. De onzekerheid dat er elk moment weer een nieuw slachtoffer op kan duiken. Steeds ligt de bal bij mij. Ik moet steeds bewijzen dat ik onschuldig ben. Hij is destijds van de sociale media af gegaan en heeft al zijn profielen gewist. Maar langzaam durft hij nu weer online te zijn. Alleen: foto s van zichzelf, z n zoon of andere dierbaren post hij nooit meer. Mijn vriendenkring is geslonken tot een kleine kring van echte vrienden. Het was moeilijk voor mij om nieuwe mensen weer te vertrouwen. Maar ik heb inmiddels een geweldige vrouw. Ze kent het verhaal.

Geen illusies
Helemaal onbevangen is hij in contact met onbekenden nooit. Voor dit verhaal wil hij niet op de foto - Want je weet nooit ¦ . Zet de foto er maar bij waarmee de vrouwen worden bedonderd. Misschien voorkomt dat nieuwe slachtoffers. Daarom werkt hij graag mee aan het verhaal. Zijn woonplaats wil hij geheim houden. Ik wil niet het risico lopen dat er ooit een gedupeerde toch op de stoep staat. De Duitser maakt zich geen illusie dat het ooit stopt. Zolang er mensen intrappen, gaat het door.

Oplichting via nepprofielen
De Nederlandse Fraudehelpdeks waarschuwt al lange tijd voor (dating-)oplichting via nepprofielen, vaak van buitenlandse militairen, of zakenlui in bijvoorbeeld de olie-industrie. Meestal een Amerikaan of een Engelsman. Hij bevindt zich vanwege zijn functie veelal in Afrika, Turkije of het Midden-Oosten. Uw gesprekspartner gedraagt zich als de ridder op het witte paard.

Het Amerikaanse leger weet uiteraard dat er op grote schaal nepprofielen worden gebruikt van soldaten en generaals voor dating scam. Maar het is in de strijd tegen deze zwendel een papieren tijger. Tegen de New York Times verklaarde een generaal, wiens profiel was misbruikt: Ik dacht dat de militaire inlichtingendienst op internet wel in staat was een simpel programmaatje te maken en dat alles zou verdwijnen. ( Just to type a couple of zeros and ones - and it would all go away. ) Maar zo simpel bleek het niet.

Een groeiende epidemie

Concrete cijfers zijn er niet. De Criminal Investigation Command (CID) van het het leger zegt elke maand honderden claims te krijgen van meest Amerikaanse vrouwen die bedonderd zijn. Ze noemen het een groeiende epidemie . In april liet de CID een waarschuwing uitgaan naar Amerikaanse media. Wees er zeker van: onze militairen hoeven niet te betalen om op verlof te mogen, om spullen naar huis te sturen ¦ Do NOT send money! Vragen om geld is a red flag!

Facebook zelf weet het natuurlijk ook. Het sociale netwerk wil de mensen op de wereld met elkaar verbinden, maar verbindt ook oplichters en slachtoffers met elkaar. Een nepprofiel met een gestolen foto is snel gemaakt en overal zijn (eenzame, kwetsbare) potentiële slachtoffers. Het sociale netwerk heeft duizenden mensen aan het werk om nepprofielen te blokkeren, maar gebruikt ook detectiesystemen die monitoren op onbetrouwbare e-mailadressen, verdachte acties en signalen die bij eerder misbruik naar boven kwamen.

In het eerste kwartaal van dit jaar heeft Facebook 2,19 miljard nep-accounts verwijderd. Het bedrijf claimt dagelijks miljoenen pogingen om nep-accounts aan te maken te verijdelen en nog eens miljoenen reeds aangemaakte nep-accounts binnen enkele minuten te detecteren. Slechts een klein deel zegt men - wordt door gebruikers gerapporteerd. Het Amerikaanse leger zegt wel tevreden te zijn over de inspanningen van Facebook.

Niet genoeg

Sven Hilbert is beslist niet tevreden. De eerste jaren zat hij avond aan avond naar nep-profielen te zoeken met zijn foto. Elk profiel dat hij vond meldde hij aan als nep, bedrog. Soms werden ze naar zijn zeggen snel verwijderd en geblokkeerd, soms niet. Sociale media doen echt niet genoeg. Ik heb sommige nepprofielen heel vaak gemeld. Maar ze bleven gewoon staan. Het is een eindeloos gevecht om de profielen te melden in de hoop dat ze worden verwijderd. Ik ben ermee gestopt. Ik heb een baan. Heb een sociaal leven. Je bent anders als een Don Quichot tegen windmolens aan het vechten.

Hij prijst zich gelukkig met een aantal bedrogen vrouwen, die heel actief zijn op sites als scamhatersunited.com, instascams.blogspot.com, of scampolicegroup.com. Daar doen vrouwen uit allerlei landen hun verhaal en exposeren ze vele honderden nepprofielen. De foto van de generaal - Sven - is er ook volop te vinden. Er zijn er een paar, die er haast een levensmissie van maken om mijn nepprofielen op te sporen en te blokkeren. Ze houden me op de hoogte. Ik maak me geen illusie meer dat ik het ooit kan stoppen. Maar ik hoop dat de fake-profielen zo vaak worden aangemeld, dat er ooit een moment komt dat mijn foto niet meer interessant is. Maar ja, dan zal iemand anders in mijn nachtmerrie terechtkomen.

Vriendschapsverzoek

Terug naar Trudy. De Enschedese is door het verhaal van Sven Hilbert uit het veld geslagen. Ze wist niet dat ze foto s in Google eenvoudig had kunnen vergelijken. Ze correspondeert nu al zo n twee jaar met generaal Aiden . De vriendelijk lachende generaal doet haar in 2017 een vriendschapsverzoek op Facebook. De Twentse gooit dat weg. Wat moet ik met zo n man? En ik spreek ook niet zo goed Engels. Maar er komt een tweede verzoek van hem en dat wekt toch haar nieuwsgierigheid. Zo gaat Trudy het contact met de man aan. Het klikt.

Volgens z n verhaal is generaal Daniel Aiden al enkele jaren gelegerd in Afghanistan. Hij is een weduwnaar, schrijft hij, met de zorg voor n 16-jarige zoon. Een zwaar bestaan, met veel spanning. Hij zocht contact voor de gezelligheid , zegt Trudy. En de Enschedese begin 60, getrouwd, kleinkinderen - heeft een goed luisterend oor en helpt graag mensen. Ze heeft wel met hem te doen.

Geen liefde, wel een gedicht

Trudy en Daniel hebben fijne gesprekken. Eerst in het Engels, maar al snel stapt de man over op het Nederlands. Soms wat krom vertaald, maar dat lijkt haar logisch. Hij toont veel interesse in haar kinderen en is trots op die van hem. De jongen studeert ergens in Afrika. De band wordt al snel vriendschappelijk. Soms stuurt hij haar een gevoelig gedicht.

Trudy zegt dat er van haar kant geen liefde was. Gewoon vriendschap. Ik ben getrouwd. Mijn man weet van zijn bestaan. Maar ze neemt hem soms wel in vertrouwen over dingen die haar dwars zitten en van Amerikaanse kant is er wel toenadering. Ik kan niet wachten tot ik mijn prinses zie. En: Ik zal altijd zeggen dat je een engel bent, die God heeft gestuurd om mij te redden. Trudy: Hij noemde me schatje, maar ik hield de boot af.

Duizenden euro s overgemaakt

Het contact verloopt via Hangouts, een service van Google waarmee je kunt chatten en (video)bellen. De generaal is kort nadat ze online praatmaatjes zijn geworden van Facebook verdwenen. Ze vindt het niet vreemd. Er gaat ook geen belletje rinkelen, als hij geld van haar wil lenen voor zijn zoon, die een paar honderd euro examengeld moet betalen. Als je in Afghanistan zit, kan ik me voorstellen dat betalen richting Afrika lastig kan gaan. En uiteindelijk is je kind, je alles. Ze betaalt ¦ Een eerste keer.

De generaal slijmt zich langzaam verder haar leven in en weet haar geld af te troggelen. Op de redactie vertelt Trudy aanvankelijk wat beschroomd dat ze hem nog wel wat kleine bedragen heeft voorgeschoten. De teller loopt al snel op naar 1500 euro. Maar uiteindelijk komt na lang dralen het hoge woord eruit. Trudy heeft de afgelopen twee jaar in totaal zo n 10.000 euro aan hem overgemaakt. Voor de studie van zijn zoon, voor vliegtickets, voor medische kosten, om persoonlijke spullen naar huis te sturen ¦

Niet te traceren
De betalingen die ze deed gingen naar verschillende rekeningen van verschillende banken. Soms via Western Union. Omdat er met zo n betaling geen bank aan te pas komt geeft dat minder rompslomp. Maar daarom is het ook een geliefde betaalmethode bij fraude. De ontvanger is niet te traceren, de betaling niet terug te draaien. Soms staat de rekening op een totaal andere naam. Dat ziet ze wel. Maar de generaal stelt haar gerust dat het hier om bekende contacten van hem gaat. In werkelijkheid zijn dat vermoedelijk geldezels : arme sloebers, die voor een appel en een ei meewerken. Als er gedonder komt, draaien zij de bak in en de grote jongens blijven onzichtbaar en ontlopen de dans.

Gehaaid, geslepen en manipulatief
Hoe meer Trudy durft te vertellen, des te duidelijker wordt hoe gehaaid, geslepen en manipulatief de oplichter haar om z n vinger heeft gewonden. Hij schroomt niet om zich als andere personen voor te doen, die zijn verhaal bevestigen. Hij stuurt haar berichten over hem door, die zogenaamd van de Verenigde Naties komen. Trudy: Ik heb ook een paar keer het contact op Hangouts met hem verbroken, omdat hij me te vaak om geld vroeg. Maar dan kwam hij heel schuldbewust per mail bij me terug. Zo wordt Trudy ook ineens door zijn zoon gemaild als er wat woorden zijn gevallen. Wat is er gebeurd? Mijn vader is helemaal uit zijn doen.

Als hij begin september zogenaamd vanuit Afghanistan op weg is naar Nederland strandt hij in Turkije. Hij stuurt haar een mailadres van de Turkse ambassade . Dan kan ze daar om informatie vragen. Ze krijgt antwoord: een bevestiging dat de generaal pas weg mag, als hij 1800 euro betaalt voor zijn uitreispapieren. Maar het mailadres dat hij Trudy geeft, is niet van de ambassade.

Achter het adres blijkt uiteindelijk een Russische provider te zitten.

Ik schaam me zo
En nu is bijna al haar spaargeld op. Haar man weet alleen van een paar kleinere bedragen. Dat laat ik maar zo. Niet dat het een echtscheiding wordt, maar hij zal wel heel kwaad zijn. Over aangifte doen twijfelt ze . Los van het feit dat ze heel veel mails en berichten heeft verwijderd van telefoon en computer. Dan willen ze natuurlijk van alles weten; ik geloof dat ik daar niet veel zin in heb.

Twee dagen later appt ze de redactie: Hij leeft zich wel heel erg in zijn rol in. Hij vraagt weer om 1800 euro. Dat daar zo n oplichter in kan schuilen. Daarna schrijft ze: Ik schaam me zo.

Sven Hilbert zucht diep. Hij wist nog niet van het profiel van generaal Aiden en kent Trudy ook niet. Ik vind het heel verdrietig voor deze vrouw. Het is veel geld en dat ziet ze natuurlijk nooit meer terug. Maar eerlijk, ik kan het niet helpen.

* Trudy is een gefingeerde naam, haar identiteit is bij de redactie bekend
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Pixabay
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.