Verkeer
Stuur appje
Zoek
Nieuws
Enschede

Culturele hotspot Wilminkplein heeft meer weg van een afvalputje

441767 944034

De steekpartij op het Wilminkplein, waarbij vorige week donderdag twee agenten in burger gewond raakten, was het trieste dieptepunt van een reeks incidenten. En die staan volgens ondernemers, politie en gemeente niet op zichzelf. We namen zelf de proef op de som en keken op verschillende momenten hoe het gesteld is met de overlast.

Erwin Waanders | Tubantia

Het Wilminkplein moet nog altijd het visitekaartje van Enschede worden. Een plek waar kunst, cultuur en horeca een smeltkroes bieden voor aangenaam recreatief verblijf. Een verbinding tussen het stationsgebied en Oude Markt, met daartussenin het culturele epicentrum van Enschede, met het Wilminktheater, Poppodium Metropool en het Muziekcentrum.

In plaats daarvan is het plein nog altijd de pleisterplaats voor criminelen en mensen aan de zelfkant van de maatschappij. En hoewel de gemeente, samen met andere partners en de politie, de afgelopen jaren fors heeft ingezet op preventie en terugdringen van met name drugsgerelateerde criminaliteit, lijkt het dweilen met de kraan open.

Dealen
We nemen de proef op de som en nestelen ons op het Wilminkplein op een maandagnamiddag in oktober. Het begint al licht te schemeren als op een bank twee Antilliaanse jongens zitten. Beiden in trainingsbroek met hippe Nikes en een schoudertas om. Ze bellen en enkele minuten later komt er een derde persoon aan op een scooter. Het gaat snel, maar voor wie goed oplet is het overduidelijk. Hier werd net een drugsdeal afgehandeld. Een half uurtjes posten levert daarna een onthutsend beeld op. Twaalf keer melden zich verschillende jongens en allemaal wisselen ze geld en drugs uit. Handhavers van de gemeente of politieagenten zijn niet gesignaleerd. Een poging ze iets te vragen wordt niet op prijs gesteld. Opkankeren met je kutvragen , luidt het weinig vriendelijke advies.

Samenscholing
Het aantal (ernstige) incidenten daalde de voorbije jaren nauwelijks. Ondanks een verbod op samenscholing en het openlijke gebruik van drugs, was het aantal incidenten in 2018 fors hoger dan het aantal in 2014, toen het samenscholingsverbod van kracht werd. Gemeente, politie, Openbaar Ministerie, ondernemers en maatschappelijke instanties hebben zich samen in het project onder de naam Kameleon gebogen over de problemen en de mogelijke oplossingen voor het terugdringen van de overlast in het centrumgebied.

De projectgroep was sinds april 2017 actief. Niet verwonderlijk want in 2016 was het aantal incidenten het hoogst (ongeveer 180) en het aantal gebiedsverboden lag met 23 fors hoger dan de jaren ervoor en de twee jaren erna. De Kameleon-aanpak is er nog steeds, maar de projectgroep hield eind 2018 op te bestaan.

Gemeente
Wij zien wel dat de gezamenlijke aanpak resultaat heeft gehad , zegt Ton Kamp namens de gemeente. Onze aanpak is vooral gericht op het centrum van de stad met het Wilminkplein, de Noorderhagen en het Boerenkerkhof als speciale aandachtsgebieden. De overlast is verminderd, maar het is doodzonde dat we zo n mooi plein als het Wilminkplein laten verpesten door die ellende.

Schaamte voorbij

Dat bevestigt een medewerkster van een horecazaak op het plein. Het is hier vooral overdag wel een stuk minder geworden qua overlast, maar als het eenmaal donker begint te worden is het hier niet pluis. Ik sluit nooit alleen de zaak af, dan vraag ik altijd of er een collega bij me wil blijven , zegt ze.

We gaan nog maar eens poolshoogte nemen op een dinsdagochtend in november. Het is koud, maar het duurt niet lang of de eerste dealers melden zich. Een Antilliaanse jongen met een baard komt op een elektrische fiets aanrijden en parkeert zijn fiets bij het Inter City Hotel. Hij loopt naar de ingang van het Wilminktheater en drentelt daar wat heen en weer met zijn telefoon aan het oor. Even later is duidelijk waarom. Twee jongens komen aanslenteren en na de gebruikelijke hand- en boks begroeting gaat de tas van de dealer open en worden spullen overgegeven. De twee gaan verderop op het bankje zitten en draaien beiden een joint. Even later geurt het in hun omgeving van de wietlucht. Ook nu is het weer een komen en gaan van lieden op zoek naar drugs. Ze fietsen brutaal over het plein en laten zich niet hinderen door de talrijke camera s. Deals worden open en bloot gesloten in het zicht van moeders met kinderen en zelfs met een voorbijlopende handhaver van de Stadswacht. Ook hij kan niet voorbij aan de indringende geur van wiet op het Wilminkplein.

Razend
Het maakt een ondernemer op het plein ook razend. Als ik niet oppas zitten mijn klanten in de wietlucht op het terras , zegt hij. De man ziet al twee jaar lang dezelfde groep voor overlast zorgen en de boel terroriseren. Ze lopen intimiderend rond, spreken toeristen aan en dealen en gebruiken openlijk drugs. Als voorbijgangers iets te lang kijken, worden ze bedreigd. Ik had hier laatst een meisje in de zaak die uit het niets een vuistslag van een van de dealers had gekregen. Er is een samenscholingsverbod en je mag geen drugs gebruiken, maar handhavers zien we niet of nauwelijks.

Hij ziet alweer een nieuwe groep ontstaan. Knapen van 14 jaar die gerekruteerd zijn voor de verkoop van drugs. Ze gaan zo mee in de modus, kleden zich hetzelfde en kijken je brutaal aan met een blik van wie doet me wat .

Politie
Pim Sluiter, operationeel expert Enschedese binnenstad van de politie beaamt de woorden van de ondernemer. Wij kennen de groep die op het plein voor overlast zorgt. We hebben door de Kameleon-aanpak een aantal mensen voorgoed kunnen weren van het plein, door ze bijvoorbeeld richting dagbesteding te krijgen of door het korten van hun uitkering als ze weer op strafbare feiten werden betrapt. Als wij nieuwe, vooral jonge jongens zien die zich ophouden op en rond het Wilminkplein, gaan we samen met gemeente, hulpverlenende instanties, ouders en scholen in kaart brengen met wie we te maken hebben. Maar het blijft lastig, want je houdt altijd nieuwe aanwas , zegt Sluiter.

Hij pakt de politiecijfers erbij van de laatste jaren en daaruit blijkt dat de aanpak resultaat heeft. We zien dat de problemen beheersbaar zijn, maar dat is iets anders dan dat ze opgelost zijn. Elk incident, waarbij onschuldigen slachtoffer worden, is er een te veel, laat dat heel duidelijk zijn , besluit Sluiter.

Het aantal geregistreerde incidenten specifiek op het Wilminkplein laat de laatste jaren niet echt een daling zien. Het totaal aantal geregistreerde incidenten in het centrum van de stad is ten opzichte van 2016 wel gedaald. Dat blijkt uit cijfers van de gemeente Enschede en de politie.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Marieke Amelink
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.