Studenten willen grachten weer bovengronds halen in Enschede: ‘Geeft kleur’

Studenten van de AKI zijn aan de slag gegaan met het initiatief om de grachten weer bovengronds te halen in de binnenstad. Het heeft geresulteerd in tal van ontwerpen. Het ene ligt dichter bij de realiteit dan het andere.

„Maar alles is maakbaar”, is de overtuiging van Hein Jan Geerdink, architect en docent Crossmediale design van de AKI. „Alles wat we nu om ons heen zien, is ooit ook vormgegeven. De openbare ruimte gaat er in toekomst anders uitzien. We kunnen daar nu over nadenken en ervoor zorgen dat onze stad uiteindelijk mooier wordt. Daar kan water een belangrijke rol bij spelen.”

Geerdink haakte met zijn studenten in op de discussie die een groep enthousiaste Enschedeërs aanzwengelde. „De binnenstad is volgebouwd, dus de grachten op de oude plekken bovengronds brengen, zal moeilijk zijn. Maar het kan wel als ervaring, zodat bij wijze van spreken voelbaar is waar de grachten hebben gelopen. Daar is op uiteenlopende manieren door studenten invulling aan gegeven. De tweede invalshoek ging uit van een tracé direct buiten het oude centrum. Dan kun je denken aan Oldenzaalsestraat, Van Heekplein en Kop van Boulevard, die in naaste toekomst toch op de schop gaat.”

Het ontwerp van Bas Arkes (24) voorziet in een waterpartij aan de rand van het Van Heekplein van 10 meter breed en 180 meter lang tussen de Alphatoren en het oude postkantoor. „Het Van Heekplein vind ik een grauwe, grijze bedoening. Water zorgt voor variatie en kleur en kan een sociale ontmoetingsplek worden doordat de verhoogde rand ook als zitbank dienst kan doen.”

Met een verwijzing naar het textielverleden van Enschede heeft hij de banken afgebakend met minifabriekspijpen. Doordat het water in een betonnen bak met verhoogde rand stroomt, ontstaat er volgens hem geen probleem met de parkeerkelder onder het Van Heekplein.

In de ogen van Laure Haverkort (22) leent het huidige parkeerterrein bij de voormalige Polaroidfabriek zich prima voor een stadspark. De waterberging die wordt aangelegd langs de Oldenzaalsestraat kan daar eindigen in een grote vijver.

Haverkort: „Er zijn met de foodhal en dergelijke al leuke ontwikkelingen, maar met een park en vijver kan hier een hip stuk Enschede ontstaan.” In haar ontwerp heeft ze in de vorm van een papieren bootje een drijvend gebouw in de vijver opgenomen, waarin zich volgens haar een visrestaurant of escaperoom kan vestigen.

Jurel Bakker (20) behoort tot de groep studenten die ideeën voor het gevoelsmatig terugbrengen van grachten heeft uitgewerkt. Daarbij nam ze als uitgangspunt dat er in de binnenstad weinig plekken zijn om buiten te sporten.

Daar kan verandering in komen door de gracht terug te brengen in de vorm van een atletiekbaan. „Die wordt aangelegd boven de woningen op de 1,2 kilometer lange route van de vroegere gracht rond de Oude Markt. Waarom op de grond sporten als dat ook boven Enschede kan?”, aldus Bakker.

Geerdink: „De ontwerpen prikkelen de fantasie en de discussie over hoe onze stad er in de toekomst uit moet gaan zien. De ideeën van onze studenten kunnen bijdragen aan een mooier Enschede.”

Behalve bij de AKI buigen studenten van UT, Saxion en ROC van Twente zich over de vraag hoe van Enschede weer een stad met grachten kan worden gemaakt. Vorige week werkten veertig Utrechtse UT-alumni diverse ideeën uit. Algemene conclusie op deze avond: „We moeten er een paradepaardje van maken: Enschede, het Venetië van het Oosten.”

Creatievelingen van Saxion Art & Technology visualiseren momenteel grachten en waterpleinen in de binnenstad. Ze worden begeleid door het bedrijf Tiny Giants 3D. Studenten van Bouw en Infra van het roc gaan berekenen wat de kosten zijn en welke bouwkundige aanpassingen nodig zijn voor die plannen.