VIDEO | €œRaadsonderzoek uitvoering bijstand niet nodig €

Ernst Bergboer | 1Twente

Dat raadsonderzoek was gisteravond tijdens de eerste online-raadsvergadering - de vorige waren vergaderingen van de stedelijke commissie - onderwerp van een betrekkelijk emotioneel debat. Margriet Visser van Enschede Anders is blij met de versoepeling van bijstandsregels, maar vindt dat daarmee de kous niet af is. Er is veel te veel mis gegaan. Het is niet meer dan logisch dat daar eens grondig naar gekeken wordt. Ze verwijst daarbij naar talloze verhalen die in de media verschenen, waaronder ook 1Twente, in het verleden en nu. Maar ook naar signalen van sociaal-advocaten en belangenbehartigers als het Diaconaal Platform en het Sociaal Hart.

Tussenpositie CDA
In het debat van gisteravond, maar ook bij eerdere discussies over dit thema, leek het CDA een tussenpositie te bekleden. Het beleid was streng, ingegeven door de belabberde financiële positie van Enschede in de periode waarin dat werd ingezet. Maar een onderzoek door een speciaal ingestelde onafhankelijke commissie naar de uitvoeringspraktijk, destijds ingezet door de eigen wethouder, is een brug te ver. Ten Vergert: Als we dan gaan onderzoeken, waarom dan niet door onze eigen rekenkamercommissie.

Schieten met een kanon op een mug
Coalitiepartij VVD ziet niets in een onderzoek, welk onderzoek dan ook. Net als wethouder Arjan Kampman vindt fractievoorzitter René Kreeft dat het beeld dat van Enschede wordt neergezet veel te negatief is. Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. Die moet je herstellen, maar dit is schieten met een kanon op een mug.

Daarmee gaat Kreeft voorbij aan de aanhoudende signalen dat die fouten structureler zijn en dat die mug toch een olifant zou zijn. Zowel Kreeft als Ten Vergert verwijzen naar de historie: ja, Enschede was streng, maar dat was in opdracht van het Rijk. Ten Vergert: Enschede had een zwaar tekort in die periode, de Rijksvergoeding voor uitkeringen was lang niet voldoende. We hadden een opdracht vanuit het ministerie om die tekorten met streng beleid terug te dringen.

Streng om miljoenentekorten terug te dringen
Anders gezegd: streng bijstandsbeleid was niet alleen omdat de wet dat nou eenmaal voorschreef, maar ook omdat Enschede structureel geld tekort kwam. Een beleidskeuze. De suggestie dat er geld werd verdiend met streng beleid wijzen zowel Kreeft als Ten Vergert af. De laatste jaren gaat het wat beter met die Rijksbijdragen en het is gelukt om die miljoenentekorten terug te dringen , zegt Ten Vergert, daarom is het nu ook tijd voor versoepeling.

Vooruitkijken, niet achterom
Kreeft noemt de vraag om onafhankelijk onderzoek aanmatigend en stigmatiserend. Onze ambtenaren hebben allemaal de eed afgelegd en werken aan een gezonde stad en een goed leven voor alle inwoners. Een gemeente gaat niet voor de lol maatregelen opleggen aan kwetsbare inwoners. Dat kan elk normaal denkend mens bedenken. Maatregelen worden opgelegd, aldus Kreeft, omdat regels zijn overtreden. Kennelijk zijn die nodig. Hij vindt de motie van Visser dan ook de wereld op zijn kop. Dat sommigen die maatregelen flauw vinden, diskwalificeert het werk van de gemeente niet en kan daarom niet zomaar het onderwerp van een onderzoek zijn.

Volgens Kreeft heeft Enschede simpelweg Rijksregels uitgevoerd. Ten Vergert zegt feitelijk hetzelfde: het was het Rijk dat de gemeente noopte tot streng beleid. Dat er nu ruimte is voor versoepeling vinden beiden winst. Voor terugkijken zien zij geen reden.

Vanavond worden zowel het versoepelde maatregelenbesluit als het voorstel voor een onderzoek in stemming gebracht. Verwachting is dat het nieuwe maatregelbesluit met grote meerderheid zal worden aangenomen en dat er geen meerderheid zal zijn voor een onderzoek.

Hieronder vind je het hele gesprek met Ton ten Vergert en René Kreeft bij 1Twente Vandaag.

Beeld: Ernst Bergboer, © 1Twente
Ton ten Vergert ziet geen reden voor een onafhankelijke onderzoekscommissie naar de uitvoering van de bijstandswet.