Verkeer
Stuur appje
Zoek
Nieuws
Enschede

Zwarte Cross, een knuffel of mensen ontmoeten? Dít willen Enschedeërs in 2021

Tnvoor Laura Ratering
De vier gasten in 1Twente Vandaag (vlnr.): Tamara Frankfort, Herbert Zwartz, Elke van Riel en Nienke van Veelen.
Beeld:

We weten inmiddels hoe ondernemers, restauranteigenaren en zorgmedewerkers over de crisis denken. Maar hoe beleefden ‘gewone Enschedeërs’ de afgelopen maanden? 1Twente vroeg het aan een vrouw met een licht verstandelijke beperking, een 92-jarige Joodse ex-onderduiker, een tiener van 17 en een moeder van twee kinderen. Eén ding werd duidelijk: ze missen allemaal het contact met mensen.

De Enschedese Tamara Frankfort kijkt met enige frustratie op het afgelopen jaar terug: “Ineens moest je van alles naar niets. Van een volle agenda naar een lege agenda.” Voor Tamara was de eerste lockdown ook nog eens een stukje moeilijker dan voor de rest. Door haar licht verstandelijke beperking woont zij in een voorziening voor begeleid wonen. En die moest ineens volledig op slot. Zingen, het bakken van taart of broodjes voor Aveleijn of het ontmoeten van familie en vrienden kon ineens niet meer. “Ik ging per dag een uurtje wandelen en de rest zat ik in mijn appartement. Het was behoorlijk eenzaam”, vertelt Tamara.

Sinds de zomer is ze begonnen met schilderen, om een deel van haar frustratie kwijt te kunnen: “Het geeft mij vertrouwen in mezelf.” Momenteel is ze op zoek naar klanten die haar schilderijen willen kopen. In 2021 wil ze namelijk nog meer gaan schilderen. “Ik ga in augustus naar België en ik mag dj Barry Paf ontmoeten in zijn studio.” Genoeg plannen voor 2021 dus. En waar Tamara het meest naar uitkijkt in 2021? Ze hoeft niet na te denken: “Een knuffel!”

Voor de 92-jarige Herbert Zwartz was 2020 een moeilijk jaar. Ook al raakte hij door de jaren heen gewend aan het alleen-zijn, mist hij de contacten. “Ik ging vaak op reis en bezocht vrienden in andere delen van het land. Er zijn geen concerten, hoewel ik écht een muziekliefhebber ben”, vat Zwartz samen. En ook de onlinevergaderingen vindt de Enschedeër moeizaam: “Bijeenkomsten zijn niet meer leuk op die manier. Als je met elkaar in een zaaltje zit en elkaar kunt aankijken, is dat veel leuker.” Zwartz is een optimist en heeft zich daarom ook nooit zorgen gemaakt of hij corona zou krijgen: “Ik mag naar buiten en met afstand tot elkaar wandelen.”

Dat dit nu, ook tijdens een crisis, zomaar kan, had Zwartz zich 77 jaar geleden niet voor kunnen stellen. Vanwege zijn joodse afkomst moest hij tijdens de Tweede Wereldoorlog op 15-jarige leeftijd onderduiken. “Het is niet vergelijkbaar met nu. De dagelijkse dreiging dat het mis zou kunnen gaan, dat je verladen zou kunnen worden. De schrik is er niet”, herinnert hij zich. In 1944 was er geen mogelijkheid om naar buiten te gaan, twee jaar lang heeft hij geen buitenlucht gehad. “Eén keer ben ik naar de tandarts geweest, omdat ik kiespijn had. Om 20.00 uur moest je toen binnen zijn en om 18.00 uur ben ik er naartoe gelopen. Om 19.15 uur was ik klaar en ik liep over de Tubantiasingel naar huis. Toen kwam ik een Duitse soldaat tegen en hij vroeg: ‘Wissen Sie auch wie spät es ist?’ Ik antwoorde: ‘Viertel nach sieben’ en hij liep door.”

Je wilt uitgaan, je vrienden ontmoeten, studies afronden en je gewone leven oppakken. Zeker als je zeventien en bijna achttien bent, zoals Elke van Riel uit Enschede. “Ik voel me minder goed. Ik heb mijn vrienden al een tijdje niet gezien en ik wil oma weer een knuffel kunnen geven. Carnaval gaat dit jaar ook niet door. School is daarentegen wel makkelijker nu”, somt Elke op. Het is een behoorlijk lijstje met dingen die ze ineens niet meer kan doen. Dat school nu makkelijker is, is één van de positievere dingen. “Je krijgt vijf dagen in de week online les en dat maar voor zo’n drie uurtjes. En dan leggen ze dingen uit die je al kent. Maar het leren gaat me makkelijker af nu, omdat ik meer tijd heb”, vertelt de studente die dit jaar haar studie communicatie en marketing op ROC moet afronden.

Maar ze ziet vooral dat haar vrienden de wanhoop nabij zijn en dat iedereen depressiever begint te worden. “We doen niets meer, dus je kan nergens meer over praten. Het is alles net iets minder leuk”, aldus Elke. “Het voelt gek, alsof we in een simulatie zitten.” Gek, omdat Elke 16 was toen Nederland met corona te maken kreeg en nu bijna 18 wordt en de crisis nog steeds gaande is. “Het is een deel van mijn jeugd die weggaat.”

Maar er zijn ook positieve momenten geweest. Zo voegde ze per ongeluk iemand toe op het social media platform Snapchat. “Diegene voegde mij ineens ook toe en nu ben ik in één keer vrienden met iemand die aan de andere kant van de wereld leeft. En hele goede vrienden óók.” Haar grootste wens voor 2021 is dat ze haar oma weer een knuffel kan geven. “En uitgaan, en carnaval vieren en andere mensen ontmoeten.”

Voor ouders was het afgelopen jaar een wilde achtbaanrit. Een intelligente lockdown, thuisonderwijs, versoepelingen en sinds kort een volledige lockdown. Ook voor de Enschedese Nienke van Veelen waren de afgelopen maanden niet makkelijk. Want zij veranderde in maart van een werkende moeder in een thuislerares. “Ik hou het nog vol. De kinderen zijn in de zomer natuurlijk wel even naar school geweest. Nu gaan we gewoon door”, vertelt Nienke. De alleenstaande moeder werkt als administratief medewerker bij een voetbalclub en kan haar werk redelijk goed combineren met de schooltijden van haar kinderen. “Mijn kinderen vinden het thuis wel fijn”, aldus Nienke. “Ze zitten in een klas met 36 kinderen. Thuis is het lekker rustig.”

Zelf hoopt de moeder dat corona snel voorbijgaat en ze weer meer tijd voor zichzelf kan nemen. “Naar een festival, naar de bioscoop of uit eten gaan. Dat mis ik wel heel erg.” Niet alleen zij mist het sociale leven. Ook haar kinderen komen door de lockdown het huis niet meer uit. “Ze missen hun vriendjes. Ik ben ook bang dat ze er sociaal op achteruitgaan. Ze spreken wel online af met vrienden en ik ben inmiddels wat soepeler geworden met de beeldschermtijd, maar dat buiten spelen missen ze.” Voor 2021 hoopt Nienke daarom dat haar kinderen snel weer naar school kunnen en een leuk einde van groep 8 hebben. “En ik hoop dat ik naar de Zwarte Cross kan.”

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.