Enschede heeft een nieuwe stadsdichter: Arthur Adam ten Cate
Enschede heeft een nieuwe stadsdichter. Zondagmiddag kwam singer-songwriter Arthur Adam ten Cate als eerste uit de bus van drie genomineerde kanshebbers. Ten Cate volgt Dick Schlüter op, die het stadsdichterambt iets minder dan twee jaar bekleedde. Hij is daarmee de tiende stadsdichter van de grootste stad van Overijssel.
De andere kanshebbers waren Bram Geerlings en Rineke Kuiper. Daarmee stonden er drie totaal verschillende dichters op het podium van bonbonnière, de theaterzaal van Concordia. Geerlings bracht onder meer een klein verhaal over een kleine, op de maatschappelijke ladder kansloze Enschedeër die daar zelf in het geheel niet mee zit. Kuiper bezong de sloop van Bruggert, met de vraag welke mensen er zouden komen wonen in de nieuwbouw.
‘Eindpunt van de trein’
Ten Cate onderscheidde zich met een knipoog naar Willem Wilminks ‘eindpunt van de trein, geen mens wil er zijn’ en een inmiddels achterhaald spookbeeld van de stad. Enschede richtte zich keer op keer op en is, dat blijkt dan in retrospectief, ‘in de kern gezond’.
Publieksspeler-filosoof
De jury na lang beraad, zoals dat jury’s betaamd, koos voor Ten Cate om zijn podiumpresentatie. Dat werd niet met zoveel woorden gezegd, maar dat mag de conclusie zijn uit wat er wèl werd gezegd door juryvoorzitter Marjon Kok. Waar bijvoorbeeld Geerlings een ingetogen man is met een volstrekt eigen stijl - de Hans Dorrestein van Enschede (en een Tukker pur sang, inclusief de humor) - weet Ten Cate als geen ander hoe publiek te raken met podiumkunst.
Ooit een textielstad
Bezien we onszelf, terug in de tijd
Textielstad zonder identiteit
Eindpunt, met een uitgeteerd hart
Een doodlopende weg als stad
Valt de veerkracht op, die telkens
Bloeit als de stad dreigt te verwelken:
Toen de markt de vezels van hier verdreef
Enschede uitgekleed achterbleef
De dichter bezong toen met zielepijn
De plek waar geen mens zou willen zijn
Nu bruist de stad in honderd talen
Trots, divers en vol verhalen
Zelfs toen de burchten van de nijverheid
Met een klap door de stad werden verspreid
Richtte Enschede zich op, bedroefd, verwond,
Maar niet verslagen, in de kern gezond
De tijd heeft het spookbeeld nu ontkracht
Maar Wilmink toch saluut gebracht
De V&D failliet, en de boelevart
Loopt niet meer door ons kloppend hart
Ten Cate heeft zich vlak voordat lockdowns het land lam legden een carrièreswitch gemaakt. Hij doceert filosofie aan de Universiteit Twente en op het Kottenpark, teruggrijpend op zijn eigen opleiding aan de UT. Een beschouwende blik op de wereld - en dus op zijn stad - zit ingebakken.
Speldje en vulpen
Scheidend stadsdichter Dick Schlüter droeg een speldje op zijn revers, ontworpen door de Enschedese kunstenaar Helga Kock am Brink, waarvan hij ook een exemplaar aan Ten Cate overhandigde. In de hoop daarmee een nieuwe traditie te starten.
Hij kreeg uit handen van cultuurwethouder Jeroen Diepemaat die vulpen uitgereikt, evenals Ten Cate. Dat is al traditie. Schlüter kreeg de zijne nu pas omdat zijn verkiezing middenin coronatijd viel en uitreiking destijds niet mogelijk was.
Ten Cate is niet de enige singer-songwriter die ook stadsdichter is. Ook in Hengelo, Deventer, Zwolle en Eindhoven zijn stadsdichters actief die tevens muzikant zijn.
