Verkeer
Stuur appje
Zoek
Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede

'Verwarde' Daan is uitbehandeld: 'Maar autisme kun je niet weg-repareren'

325561 213859 zorg 11

Ik zei tegen de mevrouw van Slachtofferhulp: Het zou me niks verbazen als Daan nog en keer van het dak van het Hilton afspringt. En zij zei: Ja, dat doen mensen als Daan. Het kan ook zijn dat u jaren niks van hem hoort en dan van een politiekorps de vraag krijgt of u DNA van hem heeft, omdat er een lichaam is gevonden. Dus toen heb ik maar gezorgd dat ik wat DNA van Daan heb. Voor als er iets met hem gebeurt.

Emma vertelt het zonder tranen. Ze zegt dat ze wel afstand kan nemen, omdat Daan haar neef is, niet haar zoon. Maar intussen heeft ze al wel duizenden euro s uitgegeven om hem te helpen. En is ze gesloopt door slapeloze nachten als Daan er weer eens vandoor is. Op de vlucht voor aliens, voor de politie of voor rare mevrouwen die hem iets aan willen doen.

Daan is een verward persoon , zoals dat tegenwoordig heet. Maar eigenlijk is hij een eenzaam, bang jongetje in het lijf van een volwassen vent. Door zijn autisme snapt hij niet wat de wereld van hem wil. En wat hij zelf wil, kan hij maar moeilijk duidelijk maken: dat mondt meestal uit in een keihard Nee! tegen alles wat hij niet wil. Waardoor hulpverleners snel afhaken. Emma: Want dat is de ellende in dit land, als Daan geen hulp wil, kan niemand hem dwingen.

Dwang
Totdat het misgaat en hij een gevaar wordt voor zichzelf of zijn omgeving. Dan kan hij onder dwang worden opgenomen. De laatste keer dat dat gebeurde, deed hij niet open toen de politie hem kwam halen. Emma: Hij ging onder de douche staan, dat doet hij altijd als hij bang is. Water om hem heen geeft hem een gevoel van veiligheid. Maar het gevolg was wel dat de politie met vier man sterk de deur in ramde en hem onder dwang meenam. Sindsdien is hij doodsbang voor de politie, als hij een uniform ziet slaat hij op de vlucht.

Het enige dat Daan wil als hij bang is, is een veilige plek. Een huisje voor zichzelf, waar niemand hem lastigvalt en waar hij de deur op slot kan doen. Op zoek naar zo n veilige plek vluchtte hij diverse keren naar het buitenland. Emma: Dan belde hij me s nachts op. Zat hij in Polen, in de sneeuw bij een kerk. Hij zei: Er staat een mevrouw naar me te kijken, die wil me iets aandoen . Ik hield hem anderhalf uur aan de telefoon om maar te zorgen dat hij geen gekke dingen deed. En ik stortte geld op zijn bankrekening zodat hij kon blijven bellen, zodat ik hem niet kwijt zou raken.

BangerHij kwam iedere keer weer terug, meestal gedwongen. En dan begon de volgende behandeling. Emma: Daar werd hij alleen maar banger van. Door alle bezuinigingen in de zorg is er geen maatwerk meer mogelijk, er zijn alleen nog maar confectiebehandelingen. Dat betekent dat Daan voortdurend wordt gedwongen tot dingen die hij niet wil. Hij snapt dat niet, wordt er bang van. Hij moest bijvoorbeeld brood eten, terwijl hij alleen beschuit wil. Hij voelt zich alleen veilig bij voorspelbaarheid en vaste gewoontes. Hij belde me ooit een keer op uit de inrichting, helemaal overstuur. Er werd s morgens altijd via de intercom gevraagd wat hij voor zijn ontbijt wilde, maar de intercom was stuk dus werd de vraag gesteld door het luikje in de deur. Hij was volkomen in paniek, dacht dat hij geen eten zou krijgen. Als er ook maar iets verandert, raakt hij van slag. Er zijn maar weinig hulpverleners die daar begrip voor hebben.

In 2016 verklaarden de psychiaters Daan uitbehandeld . Zijn situatie verbeterde niet, de geestelijke gezondheidszorg kon niks meer voor hem doen, dus moest hij zichzelf maar redden. Emma, bitter: Autisme kun je niet weg-repareren. Hij kan niet worden behandeld, maar hij kan ook niks zelf. En geen woningcorporatie wil hem nog huisvesten omdat hij in het verleden huurschuld heeft gehad en overlast veroorzaakte. Hij heeft tienduizenden euro s schuld, maar mag niet in de schuldhulpverlening omdat hij psychiatrisch patiënt is. Hij heeft zich al eens laten uitschrijven bij de gemeente waardoor hij geen uitkering meer ontving. Ik mocht hem niet weer inschrijven, dat moest hij zelf doen. Maar hij wilde niet.

Ze zucht: Echt, Daan veroorzaakt problemen, maar wat pas echt doodvermoeiend is, zijn al die wetten en die regeltjes. Die slopen je. Ik snap wel dat die er moeten zijn, maar Daan past daar niet in. Tot nu toe kwam de enige echte hulp van professionals die de regels durfden te negeren om te doen wat voor Daan nodig was. Een paar mensen die hun nek durven uitsteken en daarmee soms hun baan riskeren. Die ben ik zo dankbaar.

HoopMaar er gloort hoop. Het project 10 in Twente koppelde Daan aan een ervaringsdeskundige van Mediant. Dat zijn mensen die zelf een psychiatrisch verleden hebben en daardoor makkelijker kunnen invoelen wat een patiënt nodig heeft. Peter drong echt tot Daan door. Die heeft hem zover gekregen dat hij zelf ging aangeven welke hulp hij wel wilde. Dat leidde tot een plan van aanpak. Daan weet nu welke signalen erop wijzen dat hij psychotisch wordt. Dan stopt hij bijvoorbeeld met eten en drinken, en ziet hij aliens. Hij onderkent dat nu zelf en hij weet ook wat hij dan het liefste wil: rust, in een veilige omgeving. Desnoods even een paar dagen in een opvanglocatie, tot hij weer rustig is. Zonder dwang. Zo heeft hij zelf voor allerlei crisissituaties een werkbare oplossing mogen bedenken.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.