Nieuws
Enschede
Noabers in Twekkelo kopen samen natuur: Net als vroeger
De Marke Twekkelo is nieuw leven ingeblazen. Door natuurgronden op te kopen proberen inwoners en bedrijven die de buurtschap een warm hart toedragen te voorkomen dat het Twekkelose landschap versnippert.
Noabers in Twekkelo laten er geen gras over groeien. In figuurlijke zin. De buurtschap maakt de ambitie die onlangs werd uitgesproken al snel waar: oude markengronden worden door inwoners 'teruggekocht' van overheden. Zo zorgt Twekkelo ervoor dat natuurgronden en het authentieke landschap in de toekomst behouden blijven.
Markenstenen
Samen natuur kopen. Zo ging dat vroeger ook. En nu doen we het gewoon weer , zegt Jauke Klein van de Stichting Marke Twekkelo. Die is eind vorig jaar opgericht, 150 jaar nadat de Marke Twekkelo formeel werd opgeheven. Enschede, toen niet groter dan een deel van het huidige binnenstadserf, werd in de negentiende eeuw omringd door vijf marken: Lonneker, Groot Driene, Twekkelo, Usselo en Eschmarke. De 'woeste gronden' werden afgebakend met markenstenen en waren in gezamenlijk beheer van bewoners. Aan het markenstelsel kwam een eind toen de Franse bezetters de gemeenten invoerden.
Stichting Marke Twekkelo, opgericht vanuit de Vereniging Behoud Twekkelo, heeft als doel om bos- en natuurgronden te verwerven zonder belangen van de buurtschap en haar agrariërs in de weg te zitten. Het behoud van boerenbedrijven vinden de belangenvereningen namelijk essentieel. De stichting constateert dat de provincie en de gemeente een terugtrekkende beweging maken ten aanzien van grondbeheer. De kans bestaat dat een derde partij van buiten Twekkelo natuur- en bosgronden koopt en het perceel naar eigen inzicht inricht door bomen te kappen. Die verrommeling en versnippering van het landschap wil Twekkelo tegengaan.
Hoe het werkt
Maar hoe werkt dat nou, dat eigenaarschap? Inwoners of bedrijven kunnen voor 500 euro een natuurcertificaat kopen , zegt Jauke Klein. Ook hebben we een gift gekregen van het Rabo Stimuleringsfonds en willen we een beroep doen op andere subsidies. Daarmee zijn certificaathouders in feite mede-eigenaar van alle percelen die in het bezit zijn van de Stichting Marke Twekkelo. Anders dan bij aandelen betekent dit niet dat de kopers directe invloed uitoefenen. Het natuurbeheer ligt bij de stichting. Klein: Het is een verkapte vorm van crowdfunding, maar dan op het platteland.
Rendement
Het financiële rendement van een natuurcertificaat zal niet hoog zijn. Kopers moeten het doen voor het maatschappelijk rendement: natuurbehoud. Verder mogen zij bijvoorbeeld meedelen in de opbrengst van brandhout, dat beschikbaar komt in het kader van het beheer. Er komt een jaarlijkse 'holting', een markenvergadering voor certificaathouders. De eerste koopakte is de notaris al gepasseerd. Natuurgebieden blijven zoals ze zijn , zegt Jauke Klein. Wel valt te denken aan wandelpaden of een voedselbos. We hebben vastgelegd dat als de stichting ooit stopt de gronden worden overgedragen aan een soortgelijke natuurstichting, zoals Landschap Overijssel of Twickel.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Reinier van Willigen
Markenstenen
Samen natuur kopen. Zo ging dat vroeger ook. En nu doen we het gewoon weer , zegt Jauke Klein van de Stichting Marke Twekkelo. Die is eind vorig jaar opgericht, 150 jaar nadat de Marke Twekkelo formeel werd opgeheven. Enschede, toen niet groter dan een deel van het huidige binnenstadserf, werd in de negentiende eeuw omringd door vijf marken: Lonneker, Groot Driene, Twekkelo, Usselo en Eschmarke. De 'woeste gronden' werden afgebakend met markenstenen en waren in gezamenlijk beheer van bewoners. Aan het markenstelsel kwam een eind toen de Franse bezetters de gemeenten invoerden.
Stichting Marke Twekkelo, opgericht vanuit de Vereniging Behoud Twekkelo, heeft als doel om bos- en natuurgronden te verwerven zonder belangen van de buurtschap en haar agrariërs in de weg te zitten. Het behoud van boerenbedrijven vinden de belangenvereningen namelijk essentieel. De stichting constateert dat de provincie en de gemeente een terugtrekkende beweging maken ten aanzien van grondbeheer. De kans bestaat dat een derde partij van buiten Twekkelo natuur- en bosgronden koopt en het perceel naar eigen inzicht inricht door bomen te kappen. Die verrommeling en versnippering van het landschap wil Twekkelo tegengaan.
Hoe het werkt
Maar hoe werkt dat nou, dat eigenaarschap? Inwoners of bedrijven kunnen voor 500 euro een natuurcertificaat kopen , zegt Jauke Klein. Ook hebben we een gift gekregen van het Rabo Stimuleringsfonds en willen we een beroep doen op andere subsidies. Daarmee zijn certificaathouders in feite mede-eigenaar van alle percelen die in het bezit zijn van de Stichting Marke Twekkelo. Anders dan bij aandelen betekent dit niet dat de kopers directe invloed uitoefenen. Het natuurbeheer ligt bij de stichting. Klein: Het is een verkapte vorm van crowdfunding, maar dan op het platteland.
Rendement
Het financiële rendement van een natuurcertificaat zal niet hoog zijn. Kopers moeten het doen voor het maatschappelijk rendement: natuurbehoud. Verder mogen zij bijvoorbeeld meedelen in de opbrengst van brandhout, dat beschikbaar komt in het kader van het beheer. Er komt een jaarlijkse 'holting', een markenvergadering voor certificaathouders. De eerste koopakte is de notaris al gepasseerd. Natuurgebieden blijven zoals ze zijn , zegt Jauke Klein. Wel valt te denken aan wandelpaden of een voedselbos. We hebben vastgelegd dat als de stichting ooit stopt de gronden worden overgedragen aan een soortgelijke natuurstichting, zoals Landschap Overijssel of Twickel.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Reinier van Willigen
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
